آرنج تنیس بازان یک بیماری شایع است که باعث درد آرنج می شود و به این خاطر به این اسم معروف شده که در بازیکنان تنیس زیاد دیده می شود، ولی اگر تمام بیماران را در نظر بگیریم معلوم می شود که بیشتر بیماران، ورزشکار نیستند و از میان ورزشکاران هم تعداد کمی واقعاً تنیس باز می باشند. این بیماری در زن و مرد مساوی است و درهر هر سنی هم دیده می شود، ولی سن شایع آن 50 تا 60 سالگی است. اسم دیگر این بیماری ” اپی کوندیلیت لترال Laterl Epicondylitis ” است. محل درد روی برجستگی انتهای استخوان بازو در سمت بیرونی آرنج است، یعنی اگر ایستاده باشیم و کف دست رو به جلو باشد، طرفی ازآرنج درناک است که در انتهای زیر سر شانه است، نه سمتی که در انتهای زیر بغل است. درد معمولاً در همان سمت، به پشت ساعد هم تیر می کشد و بیمار موقع انجام کارهای دستی احساس درد دارد. بیشترین درد درست روی همان برجستگی و یا 4-3 میلیمتر پایین تر از آنست.
تنیس البو چگونه ایجاد میشود
تنیس البو بر اثر التهاب تاندون بوجود میاید. تاندون عضلاتی که در قسمت خارجی ساعد قرار داشته و موجب حرکت مچ و انگشتان دست میشوند در بالای ساعد به سطح خارجی آرنج میچسبند. اینها عضلات اکستانسور و سوپیناتور ساعد هستند. محل دقیق اتصال این تاندون ها سطح خارجی پایین ترین قسمت استخوان بازو است. بر اثر حرکات تکراری که با قدرت زیاد انجام میشوند (مثلاً ضربات مکرری که یک تنیس باز با راکت به توپ وارد میکند) محل اتصال این تاندون ها به استخوان تحت کشش فراوان قرار میگیرد.
بتدریج آسیب هایی بصورت پارگی های میکروسکوپی در این ناحیه ایجاد شده و واکنش بدن به این آسیب ها بصورت التهاب و درد ظاهر میشود. محل اتصال این تاندون ها بر روی یک برجستگی به نام اپی کندیل خارجی است. با خم و راست شدن مکرر آرنج، تاندون های ذکر شده بر روی این برجستگی استخوانی به جلو و عقب میروند و این حرکت در دراز مدت میتواند موجب آسیب به تاندون شود.
گرچه این بیماری به تنیس بازان منتسب شده است ولی بیشتر در خانمهای خانه دار و کسانی که با دست کارهای سنگین انجام میدهند دیده میشود . در بسیاری مشاغل مثل نقاشی ساختمان، لوله کشی، نجاری، تعمیرکار اتومبیل، آشپزی و قصابی احتمال این آسیب وجود دارد. سن اکثر بیماران بین 30 تا 50 سال است.
علت بیماری
علت اصلی این بیماری کار یا ورزش زیاد با دست است، بخصوص فعالیتهایی که در آنها مچ دست خیلی خم و راست می شود مثل شستن لباس با دست، آرایشگری و… . زمینه ژنتیک و ارثی هم ممکن است دخالت داشته باشد.
پشت ساعد گروهی از عضلات هستند که تاندون یک سر آنها با هم به برجستگی مزبور وصل می شود و تاندون سر دیگر آنها به پشت مچ دست و انگشتان متصل می شود. کار این عضلات بالا بردن مچ دست و انگشتان به سمت عقب است. وقتی این عضلات در بعضی حالاتی که ذکر شد خیلی مورد استفاده قرار گیرند (Overuse) در محل اتصال تاندون آنها به برجستگی خارجی آرنج تغییراتی رخ می دهد که شبیه التهاب، ورم، ریش ریش شدن، پارگی های کوچک و تغییر قوام تاندون ( Degeneration ) است و باعث درد می گردد که بیماری آرنج تنیس بازان نام دارد.
زمینه بیماریهای روح و عصبی مثل افسردگی های واضح یا پنهان و نیز اضطراب هم مؤثر است، و در این گروه از بیماران لازم است زمینه بیماری روحی و عصبی هم درمان شود و گرنه با درمان خود ضایعه آرنج و بدون درمان زمینه عصبی و روحی، معمولاً نتیجه خوب بدست نمی آید، حتی اگر بیمار جراحی گردد.
بیماری های مشابه
چند بیماری دیگر هم هست كه بطور شایع درد در سمت خارج آرنج را بوجود مي آورند: 1) سندرم گیر کردن عصب رادیال ( سندرم تونل رادیال Radial Tunnel Syndrome ) یا شاخه بین استخوانی خلفی آن که معمولاً درد آنها کمی پایین تر، یعنی 4-3 سانتیمتر ( در آرنج تنیس بازان 4-3 میلیمتر بود) پایین تر از برجستگی مذکور احساس می شود. معمولاً با معاینه و گرفتن نوار عصب و عضله (EMG و NCV ) پزشک آنرا تشخیص می دهد و درمانش هم تا حدود زیادی با آرنج تنیس بازان متفاوت است. 2) آرتروز آرنج بویژه آرتروز سمت خارجی آرنج که درد آن بیشتر در عقب و خارج مفصل است و با معاینه و گرفتن عکس تشخیص داده می شود و درمان خاص خود را هم دارد. 3) ناپایداری یا همان لق زدن مفصل آرنج بدنبال آسیب های قبلی آرنج 4) کندگی و یا آسیب های غضروف داخل مفصل آرنج
در 5 درصد موارد بیماری آرنج تنیس بازان با سندرم تونل رادیال با هم و همزمان وجود دارند و باید هر دو را درمان کرد.
منابع: وبلاگ دکتر نخعی، ایران ارتوپد