تاندونیت
تاندونیت یعنی التهاب تاندون که همراه با پارگیهای میکروسکوپی تاندون است. این ضایعه بیانگر یک پاسخ التهابی در داخل تاندون، بدون التهاب لایه خارجی (یعنی پاراتنون) آن است. استفاده بیش از حد از عضلات، مهمترین عامل تاندونیت محسوب میشود. درگیری تاندون ماهیچههای مفصل شانه با تشخیص تاندونیت، شیوع بالایی دارد. به عنوان مثال تاندونیت ماهیچه فوق خاری (سوپرااسپیناتوس) که یکی از ماهیچههای کلاهک چرخاننده ( روتاتور کاف) است، نسبت به عضلات دیگر بیشتر مشاهده میگردد. ازجمله عوارض التهابهای تاندونی، تاندونیت کلسیفیه، بورسیت و تاندونیت مزمن است.
تنوسینوویت
تنوسینوویت عبارت است از التهاب غلاف سینوویال یک تاندون. این حالت ممکن است در تاندونهایی که دارای غلاف سینوویال هستند، به دلایل مختلفی رخ دهد. تنوسینوویت علایمی مشابه تاندونیت دارد و درمان نیز همانند تاندونیت است.
التهاب غلاف سینوویال باعث اختلال در حرکت آرام و نرم تاندون مربوطه میگردد. در این موارد، احتمال چسبندگی تاندون به غلاف سینوویال وجود دارد که علت آن تولید مواد چسبنده ناشی از پاسخ التهابی در غلاف سینوویال است.
تاندونیت و تنوسینوویت عبارت است از التهاب دردناک تاندون (تاندونیت) و پوشش تاندون (تنوسینوویت). غالباً همزمان ایجاد میگردند. بهطور طبیعی رشتههای تاندون در رشتههای عضله فرو میروند. عضله اسکلتی در هر انتهای خود تاندونی دارد که به استخوان میچسبند. نیروی انقباض عضله از طریق تاندون منتقل شده، تولید حرکت میکند.
تندینوزیس
تندینوزیس عبارت است از تغییرات تخریبی مزمن تاندون بدون واکنش التهابی حاد. این حالت (ضایعه تاندونها بدون پاسخ التهابی حاد) عموما به عنوان تاندونیت مزمن شناخته میشود. در تاندونیت مزمن، پاسخ سلولی شامل جایگزینی گلبولهای سفید (لکوسیتها) با ماکروفاژها و سلولهای پلاسما است. ضایعه ساختمان تاندونها، احتمال پارگی آنها را در طی زمان تسهیل میکند.
پری تاندونیت
پری تاندونیت یعنی التهاب پاراتنون یا بافتهای اطراف تاندون (اندوتنون و اپی تنون). لایههای تاندون از خارج به داخل شامل بافتهای همبند پاراتنون، اپی تنون و اندوتنون است. پاراتنون یک بافت همبند دو لایهای است که خارجی ترین لایه تاندون محسوب میشود. التهاب پاراتنون ممکن است به هنگام سائیدگی تاندون با یک برجستگی استخوانی ایجاد گردد. تاندونیت احتمال دارد همراه با پری تاندونیت باشد.
علل تاندونیت
مهمترین علل تاندونیت عبارتنداز:
- فعالیتهای تکراری. اگرچه در این اعمال، نیروی کمی به کار میرود، ولی به دلیل تکرار بالا، آسیب پذیری تاندون افزایش مییابد.
- ضربه مستقیم
- اختلالات وضعیت (پوسچر)
- کاهش خونرسانی در برخی از نقاط تاندون (مثلا تاندون فوق خاری یا سوپرااسپیناتوس و تاندون آشیل)
- آسیب معمولاً ناشی از فعالیت ورزشی سخت
- اختلالات عضلانی ـ اسکلتی شامل نقایص مادرزادی و روماتیسم
- وضعیت قرارگیری نامناسب
علایم تاندونیت
علایم تاندونیت ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:
- با استراحت درد کاهش مییابد و با فعالیت تشدید میگردد.
- معمولا شروع درد تدریجی بوده و در یک دوره زمانی ایجاد میشود.
- با اعمال مقاومت به عضله توسط معاینه کننده در عملی که آن ماهیچه دارد، درد افزایش مییابد.
- کشش ماهیچه درگیر، ممکن است با درد همراه گردد.
- در مرحله حاد به هنگام استراحت نیز ممکن است درد وجود داشته باشد.
- احتمال وجود اسپاسم محافظتی
- تورم و احتمال گرمی در ناحیه
- حساسیت به لمس در ناحیه آسیب
- کرپیتاسیون (صدای خش خش) به هنگام عمل فعال عضله. احتمالا چسبندگی پاراتنون در تاندون ملتهب باعث کرپیتاسیون میگردد. این چسبندگی میتواند به علت تولید مواد چسبنده در اثر پاسخ التهابی تاندون ایجاد گردد.
علایم شایع
محدودیت حرکت، حساسیت به لمس و تورم اطراف تاندون ملتهب. محلهای شایع عبارتند از شانه، آرنج، تاندون آشیل یا عضله دوقلو پشت ساق پا.
ضعف در تاندون به علت رسوب کلسیمی که غالباً همراه تاندونیت وجود دارند.
درمان تاندونیت
اصول کلی
آزمونهای تشخیصی معمولاً لازم نیستند (رادیوگرافی، رباطها و تاندونها را نشان نمیدهد).
درمان بسته به علت، شدت و طول مدت بیماری فرق میکند.
در صورت وجود درد شدید، سفتی و حساسیت به لمس، ناحیه آسیبدیده را تا هنگامی که درد قابل تحملتر گردد، استراحت دهید.
در مرحله حاد یا پس از تزریق، برروی ناحیه آسیب دیده، کیسه یخ بگذارید.
وقتی درد کاهش مییابد، ممکن است بخواهید بهطور موقت از اسپلینت برای آسیب اندام فوقانی استفاده کنید؛ برای اندام تحتانی از چوب زیر بغل، عصا یا بریس استفاده کنید.
بعد از مرحله حاد از گرم کردن استفاده کنید. دوش آب داغ بگیرید؛ در وان حمام غوطهور شوید؛ از کمپرس گرم استفاده کنید؛ از یک لامپ گرمکننده یا پوشش گرمکننده استفاده کنید.
بانداژهای کشی ممکن است کمککننده باشند.
تاندونیت مزمن ممکن است مستلزم تغییرات در شیوه زندگی برای پیشگیری از عود تحریک مفصل باشد.
درمان ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:
- استراحت به اندام درگیر جهت ترمیم بافتی
- سرما درمانی (مثلا استفاده از یخ) در زمان درد حاد
- استفاده از داروهای ضد التهابی و ضد دردها طبق نظر متخصص مربوطه
- فیزیوتراپی با هدف کاهش درد و تورم، افزایش ترمیم بافت و تنظیم یک برنامه درمانی تدریجی
- در برخی از موارد تزریقات استروئیدی
- درمان جراحی. در مواردی که درمانهای فوق موثر نبود، ممکن است جراحی با اهداف خاصی صورت گیرد
منابع: ویکی پدیا ، دانستنی های پزشکی