تغذیه مناسب، کلید اصلی جلوگیری از انواع بیماری ها از جمله آرتروز است. اولین مرحله اصلی در درمان آرتروز، رساندن وزن به حد ایده آل است.
وزن اضافی باعث ایجاد فشار بر روی مفاصل و در نتیجه عوارض آرتروز می گردد. رعایت یک رژیم غذایی که حاوی فیبر بیشتری باشد ( فاقد مواد شیمیایی آلوده که باعث ایجاد استرس در بدن می شود، باشد)، مصرف بیشتر میوه ها و سبزی جات تازه، ماهی ، دانه ها و غلات سبوس دار توصیه می شود.مصرف ماهی های آب های سرد از جمله ماهی آزاد ( سالمون ) توصیه می گردد.
آرتریت روماتوئید (RA) یا روماتیسم مفصلی، یک بیماری خود ایمنی است که اغلب از طریق تأثیری که بر جفت مفاصل (در هر دو طرف بدن) می‌گذارد، شناخته میشود. روماتیسم زانو به سینوویت یا سینوویوم التهابی منجر میشود و ممکن است تغییراتی مزمن و تخریبی در غضروف‌ها، رباط‌ها و ساختارهای استخوانی زانو ایجاد کند.
آرتروز (استئوآرتريت)
شايع‌ترين بيماری مفصلی و مهم‌ترين علت ناتوانی مزمن در سالمندان به شمار میرود. آرتروز مفاصل لگن در مردان و آرتروز مفاصل انگشت‌ها و زانو در زنان شايع‌تر است. تفاوت‌های نژادی در بروز آرتروز ثابت شده اما ميزان تاثير وراثت يا شيوه زندگی، هنوز مبهم است.
عوامل آرتروز
مهم‌ترين عامل، افزايش سن می باشد. 2درصد زنان زير 45 سال و 70درصد زنان بالای 65 سال دچار آرتروز هستند. عوامل ژنتيكی، ضربه و صدمه شديد و فشار دائم بر مفاصل نيز از عوامل مؤثر است. استرس، سابقه بيماری مفصلی و چاقی نيز از عوامل خطرزا برای آرتروز زانو و دست می باشند. كاهش وزن معادل 5 كيلوگرم شانس پيدايش آرتروز زانو را تا 50 درصد كاهش میدهد.
علائم آرتروز
درد مفصلی اغلب به صورت درد عمقی است كه با حركت مفصل تشديد و با استراحت تسكين می يابد اما در اثر پيشرفت بيماری ممكن است به صورت دائمی درآيد، درد و خشكی مفصل پس از مدتی بی حركت ماندن بروز میكند ولی معمولا كمتر از 20 دقيقه طول میكشد. به علت عدم‌استفاده يا استفاده نادرست از عضلات، تغيير شكل و محدوديت حركت مفصل ايجاد میشود. در بسياری از بيماران، بيماری تثبيت میشود و در برخی ديگر حتي پسرفت میكند.
درمان آرتروز
با هدف كاهش درد و التهاب، از روش‌های حرارتی، ورزش، درمان دارويی، شستشوی تخليه‌ای زانو، جراحی ارتوپدی و بازسازی غضروف با استفاده از سلول‌های بنيادی كه در حال بررسی است استفاده میشود. استراحت دوره‌ای مفيد اما بی حركتی كامل خطرناك است.
روماتيسم (آرتريت روماتوييد)
یك بيماری سيستميك مزمن با علت ناشناخته است. وجه مشخصه آن التهاب مفاصل محيطی با توزيع متقارن است كه سير كاملا متغير دارد. برخی بيماران ممكن است فقط دچار بيماری خفيف كوتاه‌مدت و آسيب جزئی در مفصل شوند. اين بيماری زنان را 3 برابر مردان درگير می كند. شروع بيماری بيشتر بين سنين 35 تا 50 سالگی است. استعداد ژنتيكی نيز موثر است، به‌طوری كه بروز بيماری در بستگان درجه اول افراد مبتلا 4 برابر بيشتر است.
علائم روماتيسم
تقريبا در دوسوم افراد، اين بيماری به صورت بی سروصدا و همراه با خستگی زودرس، بی اشتهايی، ضعف عمومی، كاهش وزن و علائم مبهم عضلانی اسكلتی شروع میشود. درگيری متقارن برخی مفاصل بويژه مفاصل دست، مچ دست، زانو و پا بتدريج ظاهر میشود.
درمان روماتيسم
با هدف تسكين درد ، كاهش التهاب، محافظت ساختمان مفصل، حفظ عملكرد و كنترل درگيری ارگان‌هاست. ورزش در جهت حفظ نيروی عضله و حركت مفصل بدون تشديد التهاب از جنبه‌های مهم روش درمانی است.
منبع:کلینیک امید,دکتر هاشمی
