پوکى استخوان یا استئوپوروز یک بیماری است که در آن استخوان ها شکننده مىشوند و با کوچک ترین ضربه مىشکنند.
پوکى استخوان معمولاً قبل از بروز شکستگى علائم چندانى ندارد. در پوکى استخوان از دست رفتن کلسیم باعث متخللشدن شدن استخوان مىشود. این وضعیت را از دست رفتن توده استخوانى مىنامند.
پوکى استخوان در زنان شایع تر از مردان است.
علل این امر کمتر بودن توده استخوانى در زنان، طول عمر بیشتر زنان و مصرف کمتر کلسیم به وسیله آنها و نیاز به هورمون جنسى زنانه – استروژن – براى محکم نگه داشتن استخوانهاى آنها است. اگر مرد ها هم به اندازه زنان عمر مىکردند، آنها هم در معرض خطر پوکى استخوان در سنین بالا بودند.
پس از آنکه در ۳۵ سالگى توده کلى استخوان ها به حداکثر مقدار خود رسید در همه بزرگسالان از دست دادن توده استخوان شروع مىشود.
در زنان سرعت از دست دادن توده استخوانى پس از یائسگى، با سقوط میزان استروژن در بدن، اوج مى گیرد. از آن جایى که تخمدان ها تولید استروژن را در زنان انجام مىدهند، برداشتن تخمدان ها با جراحى به دلایل مختلف در آنها باعث از دست رفت سریعتر توده استخوانى مى شود.
علائم پوکى استخوان
ممکن است تا هنگام بروز علائم وخیم متوجه ابتلا خود به پوکى استخوان نشوید. علائم پوکى استخوان شامل شکستگى استخوان ها، کمردرد یا پیدا شدن قوز در ستون فقرات باشد. همچنین در طول زمان ممکن است به علت درهم رفتن مهره ها طول قدتان کوتاه شود.
این مشکلات هنگامى بروز مىکند که مقدار زیادى از کلسیم استخوان از قبل از دست رفته است.
درمانهای دارویی پوکی استخوان
کلسى تونین
کلسى تونین (با نام هاى تجارتى کلسیمار یا میاکلسین) هورمونى است که به پیشگیرى از دست رفتن بیشتر استخوان کمک مى کند و درد استخوانى را در مبتلایان به پوکى استخوان کاهش مىدهد.
کلسى تونین را مىتوان به صورت تزریقى یا اسپرى بینى مورد استفاده قرار داد. شایعترین عارضه جانبى این دارو تهوع است.
آلندرونیت و ریسندرونیت
آلندرونیت (با نام تجارى فوزاماکس) و ریسندرونیت (با نام تجارى آکتونل) هورمون نیستند، بلکه داروهایى هستند که براى پیشگیرى و درمان پوکى استخوان به کارمىروند. این داروها خطر شکستگىهاى ستون فقرات را با کاهش میزان از دست رفتن توده استخوانى کاهش مىدهند. شایع ترین عارضه جانبى این دارو ها دلآشوبه است.
رالوکسیفن
رالوکسیفن (با نام تجارى اویستا) دارویى است که با افزایش تراکم استخوان از پوکى استخوان پیشگیرى و آن را درمان مى کند. این دارو هم هورمونى نیست اما اثرات هورمون استروژن را تقلید مىکند. عوارض جانبى این دارو شامل گرگرفتگى و افزایش خطر لخته شدن خون است.
ترى پاراتاید
ترى پاراتاید (با نام تجارى فورتئو) یک هورمون مصنوعى تزریقى است که یک بار در روز براى درمان پوکى استخوان تجویز مىشود. این دارو باعث رشد استخوان جدید مىشود. عوارض جانبى شایع این دارو تهوع، سیاهى رفتن چشم ها و گرفتگى عضلات ساق پا است.
برای آشنایی با درمان پوکی استخوان بر روی لینک کلیک کنید
منبع:همشهری انلاین 1 . 2