نشانه های بالینی در رفتگی مادرزادی مفصل ران
نشانه های بالینی در رفتگی مادرزادی مفصل ران در سنین مختلف متفاوت است.
الف) در رفتگی مادرزادی مفصل ران در هنگام تولد تا 3 ماه اول زندگی
1- وجود چین های اضافی در کشاله ران و نامتقارن بودن آنها، اگرچه ممکن است در کودک طبیعی نیز با علامت در رفتگی مادرزادی مفصل ران دیده شود، ولی لااقل وجود هر نوع چین اضافی در کشاله ران و نامتقارن بودن آنها باید پزشک را به این بیماری مشکوک نموده و معاینه کامل از این جهت به عمل آورد.
2- محدودیت در ابداکسیون مفصل ران که مخصوصاً از ماه اول به بعد محسوس تر است. گاه مادر ضمن تعویض کهنه بچه به این موضوع پی برده و کودک را نزد پزشک می آورد.
3- تست ارتولانی (Ortolani Test): این آزمایش را در حالی انجام می دهیم که نوزاد به پشت خوابیده، مفصل ران و زانو خم شده اند. پزشک با یک دست اندام تحتانی را طوری می گیرد که شست در طرف داخل و انگشتان دیگر در طرف خارج ران قرار گیرند، با دست دیگر لگن را ثابت می کند. ابداکسیون مفصل ران در حالی که انگشتان از خارج به بالا فشار می آورند، باعث جا افتادن سر در رفته به داخل استابولوم می گردد. احساس جا افتادن برای پزشک محسوس بوده (Click) و گاهی همراه با آن صدایی هم شنیده می شود.
تست بارلو: نظیر تست ارتولانی بوده منتها بالعکس آن.
در این آزمایش پزشک نوزاد را نظیر وضعیت قبلی قرار داده، ضمن ادداکسیون مفصل ران با شست فشاری روی قسمت داخل ران، به سمت خارج وارد آورده باعث دررفتگی لگن در نوزادان می گردد. احساس در رفتن مفصل برای پزشک ملموس است.
ب) در رفتگی مادرزادی مفصل ران از 3 ماهگی به بعد
1- آزمایش ارتولانی و بارلو در این دوره معمولاً مثبت نیست.
2- محدودیت ابداکسیون ران مهمترین معاینه بعد از سه ماهگی محدود ابداکسیون ران می باشد.
3- کوتاهی در اندام تحتانی طرف مبتلا: به طوری که اگر مفصل ران و زانو را خم کنیم زانوها در امتداد و هم سطح یکدیگر قرار نمی گیرند، این تست به نام آزمایش آلیس یا آزمایش گالزی معروف است.
4- راه رفتن کودک معمولاً به تأخیر می افتد و در موقع راه رفتن می لنگد. در رفتگی یک طرفه اندام تحتانی، طرف مبتلا کوتاه بوده و کودک موقع راه رفتن تنه را به طرف مبتلا خم می کند (Trendelenburg Gait). در دررفتگی دو طرفه کودک در موقع راه رفتن تنه را به هر طرف خم کرده که آن را اصطلاحاً راه رفتن اردک وار گویند.
5- گاه کودک لوردوز کمری واضح دارد که در موقع ایستادن و راه رفتن جلب توجه می کند. این افزایش لوردوز در انواع دو طرفه واضح تر است.
6- در دررفتگی دو طرفه مفصل ران، نامتقارن بودن چین کفل وجود نداشته، ولی پرنیه آنها وسیعتر از معمول است.
1- آزمایش ترندلنبرگ: اگر شخص سالم به هنگام ایستادن روی یک پا تکیه کند و پای دیگر را از زمین بلند کند، انقباض عضلات ابداکتور مفصل ران، در طرفی که شخص روی آن ایستاده، باعث نگهداشتن لگن در وضعیت افقی می شود. در درفتگی مادرزادی مفصل ران عضلات ابداکتور مفصل ران در طرف درفته ضعیف تر می شوند. علت این ضعف این است که در دررفتگی مادرزادی مفصل هیپ سر فمور به سمت بالا جابجا شده و باعث نزدیک شدن Origin و Insertion عضلات ابداکتور هیپ می شود و بنابراین بازوی مؤثر عضلات ابداکتور کوتاه می شود و عضله کارآیی خود را تا حد زیادی از دست می دهد.
حال اگر کودک مبتلا به در رفتگی مادرزادی مفصل ران روی پای طرف مبتلا (هیپ در رفته) بایستد و پای دیگر را از زمین بلند کند عضلات ابداکتور طرف مبتلا قادر نخواهند بود، لگن را در حالت افقی نگه دارند و در این حالت لگن به طرف سالم به پایین بیفتد (زاویه دارمی شود) و کودک این نقیصه را با انتقال وزن بدن بر روی طرف مبتلا جبران می کند و در نتیجه خود را به طرف مبتلا خم می کند. این حالت را تراندلنبرگ مثبت گویند، بنابراین در این آزمون لگن به سمت هیپ سالم منحرف شده و بدن کودک به سمت مبتلا منحرف می شود. ترندلنبرگ مثبت علاوه بر در رفتگی مادرزادی مفصل ران، در فلج و یا ضعف عضلات ابداکتور و Coxa Vara نیز مشهود است.
علایم در رفتگی مادرزادی دو طرفه مفصل ران بر خلاف دررفتگی یک طرفه چندان آشکار نبوده و غالباً دیرتر تشخیص داده می شود. محدودیت ابداکسیون مفصل ران، وسیع بودن پرینه و راه رفتن اردک وار و افزایش لوردوز کمری از علایم مشخصه این نوع در رفتگی هستند.
-
بازدید کنندگان گرامی