اجزاء تشکیل دهنده مفصل مصنوعی به راه های گوناگونی به استخوان بیمار متصل و محکم میشوند. در بعضی از انواع مفاصل مصنوعی، این اتصال با استفاده از چسب مخصوصی از جنس آکریلات صورت میگیرد که به آن سیمان استخوانی میگویند.
به این دسته از مفاصل مصنوعی مفاصل سیمانی میگویند. در دسته ای دیگر از مفاصل مصنوعی که کاربرد آنها در دهه های اخیر بسرعت در حال گسترش است، سطح فلزی روی مفصل مصنوعی در محلی که با استخوان بیمار تماس دارد متخلخل ساخته میشود.
این کار موجب میشود تا استخوان بیمار بعد از عمل جراحی به درون حفرات متخلخل فلز رشد کرده و یک اتصال محکم بین فلز و استخوان بوجود آید. به این نوع مفاصل مصنوعی، مفاصل بدون سیمان میگویند.
با تمام این تمحیدات در جهت اتصال محکم بین مفصل مصنوعی و استخوان، باز هم بعد از مدتی ممکن است این اتصال ( چه در نوعی سیمانی و چه در نوع بدون سیمان) شل شده و دچار لق شدن مفصل مصنوعی شود.
اینکه چند سال بعد از جراحی این اتفاق میفتد بسته به عوامل متعددی مانند نوع مفصل مصنوعی، تکنیک عمل جراحی، استحکام استخوان بیمار، فشاری که بیمار به مفصل مصنوعی وارد میکند و عوامل دیگر متفاوت است. مفصل مصنوعی ممکن است پس از گذشت چند سال از عمل جراحی لق شدن مفصل مصنوعی شود و یا ممکن است حتی تا سی سال هم محکم در جای خود باقی بماند.
لق شدن مفصل مصنوعی شایعترین عاملی است که موجب میشود بیمار مجددا تحت عمل جراحی تعویض مفصل (رویژن) قرار گیرد. تقریبا تمامی مفاصل مصنوعی در نهایت بعد از مدتی اتصال محکم خود به استخوان را از دست داده و بتدریج لق میشوند.
علت لق شدن مفصل مصنوعی
علت اصلی لق شدن مفصل مصنوعی از بین رفتن اتصال محکم بین استخوان بیمار و اجزاء مفصل مصنوعی است. این اتصال معمولا به علت فعالیت سلول های دفع ایمنی بدن ضعیف میشود. بعد از مدتی که از کارکرد مفصل مصنوعی گذشت ذرات بسیار ریزی از اجزای آن جدا میشوند.
ذرات بسیار ریز فلز، ذرات ریز پلی اتیلن، سرامیک و یا سیمان استخوانی که در محیط آزاد میشوند به عنوان اجسام خارجی شناخته شده و به توسط سلول های دفاع ایمنی بدن بلعیده میشوند. بدنبال آن این سلول ها مواد سمی را از خود ترشح میکنند تا اجسام خارجی را از بین ببرند ولی این مواد سمی بیشتر به بدن آسیب میرساند تا به این ذرات.
مواد ترشح شده از سلول های ایمنی بدن و دیگر فعالیت های این سیستم موجب میشوند تا استخوان در محل اتصال به مفصل مصنوعی جذب بدن شده و در نتیجه اتصال استخوان به مفصل مصنوعی ضعیف و شل شود.
استفاده از مفاصل مصنوعی مرغوب، تکنیک جراحی مناسب و کارگذاری اجزاء مفاصل مصنوعی در زوایا و مکان های درست، استفاده درست از سیمان استخوان در مفاصل سیمانی عواملی هستند که میتوانند احتمال لق شدن مفصل مصنوعی را کم کنند.
علائم و درمان لق شدن مفصل مصنوعی
در صورت لق شدن مفصل مصنوعی، بیمار ممکن است دچار درد در ناحیه جراحی شود. لق شدن مفصل مصنوعی احتمال شکستگی استخوان اطراف آن را هم بیشتر میکند. در این موارد لق شدن مفصل مصنوعی خارج شده و مفصل جدیدی برای بیمار کار گذاشته شود.
ماندن لق شدن مفصل مصنوعی موجب میشود تا اجزاء آن در داخل استخوان بطور مکرر حرکت کند. این حرکات سرعت خورده شدن استخوان را بیشتر میکند و یا حتی میتواند موجب شکستگی آن شود.
عمل جراحی که برای خارج کردن لق شدن مفصل مصنوعی و کارگذاری مفصل جدید انجام میشود را جراحی رویژن Revision میگویند. جراحی رویژن از جراحی اولیه که در طی آن مفصل مصنوعی کارگذاشته شده مشکل تر است.
خروج مفصل قبلی باید با دقت و احتیاط انجام شود تا استخوان های بیمار صدمه ای نبیند. باید از مفاصل مصنوعی پیچیده تری استفاده شود و در بسیاری از این بیماران استخوان های بیمار ضعیف و خورده شده اند و به همین علت ممکن است بیمار مبتلا به لق شدن مفصل مصنوعی نیاز به پیوند استخوان داشته باشد.
بیماران مبتلا به لق شدن مفصل مصنوعی می توانند برای درمان لق شدن مفصل مصنوعی خود به بهترین مرکز جامع ارتوپدی و فوق تخصص زانو در تهران (دکتر وریانی) مراجعه کرده واز بهترین و جدید ترین و پیشرفته ترین روش های درمانی این مرکز استفاده کنند.
-
اطلاعات بیشتر….
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با هر کدام از مقاله های زیر بر روی آن ها کلیک کرده ومقاله موردنظر را مطالعه کنید.
عمر مفصل مصنوعی لگن
مفصل مصنوعی لگن چیست
درمان و علائم عفونت مفصل مصنوعی
منبع:ایران ارتوپد