نوعی از مشكلات زانو،كه شايعتر می باشند، مشكلات مكانيكي زانوها هستند. ضربهها، آسيبهاي ورزشي و از همه مهمتر آرتروزهاي زانوها انواع اصلي اختلالات مكانيكي زانوها را تشكيل ميدهند. زانو مفصلي است كه از تركيب و همكاري عضلات، رباطها، ليگامانها،منيسكها و ساختارهاي استخواني تشكيل ميگردد. هر يك از اين اجزاء ميتوانند از آسيبهاي مكانيكي صدمه ببينند. حتما زياد شنيدهايد كه ورزشكاران دچار پارگيها و آسيبهاي رباطها و پارگی منيسكهاي زانوها ميشوند. اين اختلالات نه تنها در مورد ورزشكاران حرفهاي بلكه در مورد افراد عادي هم در حين ورزش روي ميدهد. شايد افراد عادي مستعدتر هم باشند،چرا كه مفاصل و عضلات آنها چندان براي مقابله با آسيبهاي ناگهاني ورزشي آماده نيست.
آرتروزها هم همانطور که گفته شد از اختلالات مكانيكي محسوب ميشوند. شايد بروز درجاتي از آرتروز به دنبال افزايش سن در اين مفاصل طبيعي باشد. به هر حال اين مفاصل سالها وزن بدن شما را تحمل كردهاند و بالطبع ممكن است تا حدودي فرسوده شوند اما بايد توجه داشت كه گاهي آرتروزها زودتر از موعد و در سنين پائين دچار اختلال ميشوند. هدف ما بر اين است كه با حذف عوامل مستعد كننده سعي كنيم فرسوده شدن زانوها را به تاخير بياندازيم. هر گونه آسيب التهابي و مكانيكي به زانوها ميتواند فرد را مستعد ابتلا به آرتروز كند. به همين دليل به شما اكيدا توصيه ميكنيم كه خيلي مراقب زانوهاي خود باشيد. در صورتي كه هر گونه علائم التهابي يا درد در زانوهاي خود حس كردهايد سهلانگاري نكنيد و سريعتر به پزشك مراجعه كنيد.
مشکلات مکانیکی زانو می تواند به وسیله موارد زیر ایجاد شود :
– ضربه مستقیم یا حرکت ناگهانی که موجب در رفتگی زانو و ضربه به زانو شود
– استئو آرتریت در زانو ، در نتیجه فرسایش و پارگی در قسمتهایش
مشکلات التهابی زانو می تواند به وسیله برخی بیماری های روماتیسمی ، مانند آرتریت روماتوئیدrheumatoid arthritis و لوپوس اریتما توز(لوپوس) systemic lupus erythematosus ایجاد شود. این بیماری ها موجب ورم زانو می شود که می تواند صدمه دائم به زانو ها بزند.
مشکلات زانو چگونه تشخیص داده می شود ؟
پزشکان مشکلات زانو را با استفاده از موارد زیر تشخیص می دهند :
– تاریخچه پزشکی
– معاینه بالینی
– تست های تشخیصی ( مانند عکس برداری، اسکن استخوان، سی تی اسکن، ام آر آی ، آرتروسکوپی، نمونه برداری).
آرتریت در زانوها
شایعترین نوع آرتریت زانوها استئو آرتریت است. در این بیماری ، غضروف داخل زانو به تدریج دچار فرسایش شده . درمان های استئو آرتریت عبارتند از:
– داروهای کاهش درد، مانند آسپرین و استامینوفن
– داروهای کاهش ورم و التهاب، مانند ایبوبروفن و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی(NSAIDs)
– ورزش برای بهبود حرکت و قوی کردن
– کاهش وزن
روماتوئید ارتریت نوع دیگری از التهاب مفصل (آرتریت) است که بر زانو تاثیر می گذارد. در روماتوئید ارتریت ،زانو ملتهب شده و غضروف ها ممکن است تخریب شوند. درمان شامل:
– فیزیوتراپی
– دارو درمانی
– جراحی تعویض زانو( برای زانوهای شدیدا صدمه دیده).
صدمات غضروف و اختلالات آن
نرمی غضروفchondromalacia اتفاق می افتد وقتی که غضروف کپسول زانو نرم شود. این می تواند به علت صدمه ، استفاده بیش از حد، یا ضعف ماهیچه ای باشد، یا اینکه قسمتی از زانو خارج از محور باشد. اگر یک ضربه به کپسول زانو موجب پارگی تکه ای از غضروف یا یک تکه از غضروف که شامل تکه ای از استخوان است نرمی غضروف می تواند ایجاد شود.
منیسک ها Meniscus تکه هایی C شکل از غضروف هستند که مانند یک بالشتک بین استخوان فمور (استخوان ران) و درشت نی (قلم پا) هستند. بسادگی صدمه می بیند اگر زانو بچرخد در حالی که دارد وزن بدن را تحمل می کند.ممکن است قسمتی یا کاملا پاره شود.اگر پارگی بسیار کوچک باشد منیسک از جلو و عقب زانو بهم متصل می ماند. اگر پارگی بزرگ باشد ، منیسک ممکن است به وسیله رشته ای از غضروف آویزان بماند . شدت صدمه بستگی به محل و اندازه پارگی دارد.
منابع: ایران سلامت، باشگاه کوهنوردی تبریز