آناتومی زانو :
این لیگامان ها مانع میشوند که استخوان های تشکیل دهنده مفصل در هر جهتی حرکت کنند. به زبان دیگر وظیفه آنها اجازه و تسهیل حرکت استخوان ها فقط در جهت های خاص است. مهم ترین جهتی که لیگامان های زانو اجازه حرکت میدهند خم و راست شدن زانو است گرچه زانو در جهات دیگر هم حرکات خفیفی دارد. زانو چهار لیگامان مهم دارد که عبارتند از:
- لیگامان متقاطع قدامی یا ACL
- لیگامان متقاطع خلفی یا PCL
- لیگامان کلترال داخلی یا MCL
- لیگامان کلترال خارجی یا LCL
آسیب های شایع زانو :
آسیب های زانو از آسیب های شایع در ورزشکاران است. به همین علت متخصصین طب ورزشی باید دانش و مهارت فراوانی در درمان آسیب های زانو داشته باشند. ساختمان های بطور شایعی در حین حرکات ورزشی میتوانند دچار آسیب شوند.
لیگامان متقاطع ( صلیبی) قدامی یا ACL ( Anterior Cruciate Ligament) :
حرکاتی مانند تغییر ناگهانی جهت راه رفتن، توقف ناگهانی موقع دویدن یا برخورد نامناسب اندام تحتانی به زمین موقع جهیدن میتواند موجب آسیب این لیگامان شود. این آسیب میتوان بصورت کشیدگی یا پارگی های خفیف در تاندون بوده و یا میتواند بصورت پارگی کامل لیگامان باشد. در ورزش های اسکی و بسکتبال و فوتبال این آسیب ها زیاد دیده میشوند. برای مطالعه بیشتر به مقاله ” رباط متقاطع جلویی ( رباط صلیبی قدامی ) ACL در مفصل زانو چگونه آسیب دیده و علایم پارگی آن چیست ” مراجعه کنید.
لیگامان کلترال داخلی یا MCL ( Medial Collateral Ligament) :
آسیب به این لیگامان معمولا به علت ضربه ایکه از طرف خارج به زانو وارد میشود بوجود آمده و معمولا در ورزش های ضربه ای مثل فوتبال دیده میشود. برای مطالعه بیشتر به مقاله ” آسیب لیگامان یا رباط های کلترال ( جانبی ) زانو ” مراجعه کنید.
لیگامان متقاطع ( صلیبی) خلفی یا PCL ( Posterior Cruciate Ligament) :
معمولا به علت ضربه ایکه به جلو زانو وارد میشود بوجود میاید. علت دیگر آن پیچ خوردن زانو حین ورزش است. برای مطالعه بیشتر به مقاله ” پارگی رباط متقاطع خلفی ( رباط صلیبی خلفی ) PCL در مفصل زانو ” مراجعه کنید.
پارگی منیسک :
معمولا به علت چرخش ناگهانی ران روی ساق یا ایستادن ناگهانی هنگام دویدن یا تکل خوردن در حین فوتبال ایجاد میشود. برای مطالعه بیشتر به مقاله ” پارگی منیسک در مفصل زانو چگونه ایجاد می شود ” مراجعه کنید.
باید به خاطر داشت که در بسیاری از آسیب های زانو ممکن است بیش از یک بافت آسیب ببینند مثلا ممکن است آسیب رباط جانبی داخلی همراه با آسیب رباط صلیبی قدامی و یا حتی همراه با پارگی منیسک باشد.
درمان آسیب های زانو :
- اگر در موقع ضربه یک صدا یا احساس تق در زانو کردیم یا احساس کردیم زانوی ما ناگهان از زیر ران دررفته و جابجا شده است
- اگر درد شدید در زانو احساس میکنیم
- اگر لنگش داریم
- اگر نمیتوانیم زانوی خود را حرکت بدهیم
- اگر زانوی ما متورم شده است