ورم ساق یکی از مشکلات آزار دهنده اندام تحتانی است که میتواند به علل متفاوتی ایجاد شود. این ورم میتواند همراه با درد و یا بدون آن باشد. یک طرفه یا دوطرفه باشد. بصورت حاد و یا مزمن ایجاد شده باشد و میتواند همراه با علائم دیگری باشد که پزشک را به علت اصلی بوجود آورنده آن راهنمایی میکند.
علل ورم ساق پا
ورم ساق ممکن است به علت بیماری های سیستمیک باشد. منظور از بیماری های سیستمیک آنهایی هستند که کل بدن را مورد تاثیر خود قرار میدهند. در این موارد هر دو ساق ورم میکنند. به عبارت دیگر تورم ساق در این بیماری ها معمولا دو طرفه است. مهمترین این علل عبارتند از:
نارسایی کلیوی
وقتی کلیه نارسا شده و خوب کار نمیکند نمی تواند آبی را که از طریق خوردن و آشامیدن وارد بدن میشود به خوبی دفع کند. این مشکل موجب میشود آب زیادی در بدن باقی مانده و بدن متورم شود. به این تورم ادم Edema میگویند. به علت تاثیر جاذبه این تورم معمولا در اندام تحتانی بخصوص در ساق و مچ پا بیشتر است. در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی دراز کشیدن موجب می شود آبی که در ساق تجمع پیدا کرده در کل بدن پخش شود. این بیماران صبح ها که از خواب بیدار میشوند ورم ساق کمی داشته و به عوض صورت آنها متورم و پف کرده است
نارسایی قلبی
قلبی که ضعیف و نارسا شده است نمیتواند خون وریدی را به خوبی پمپ کند. نتیجه آن تجمع خون وریدی در پشت قلب و پس زدن آن در کل بدن است. بر اثر تاثیر جاذبه زمین بیشترین جایی که این خون جمع میشود در ساق و مچ پا است. در این بیماران با دراز کشیدن و بالا نگه داشتن پا ورم ساق کمتر می شود.
کاهش پروتئین خون
کاهش پروتئین خون بدنبال نارسایی کبدی و یا سندروم نفروتیک در کلیه و یا سوء تغذیه و یا بعضی بیماری گوارشی ایجاد میشود. کاهش پروتئین خون موجب نشت بیشتر سرم از داخل مویرگ ها به فضای بین سلولی شده و در نتیجه موجب ورم کل بدن می شود.
بیماری های مزمن ریه مانند آمفیزم و برونشیت مزمن
در این بیماری ها فشار عروق ریوی بالا میرود و بدنبال آن ممکن است این افزایش فشار به ورید های قبل از قلب منتقل شده و در نتیجه موجب ورم شود.
سایر علل ورم ساق پا
کم خونی
مصرف داروهای ضد التهاب مانند بروفن و بعضی داروهای ضد فشار خون
کم کاری غده تیروئید
فشار خون بارداری
گاهی اوقات ورم ساق ها به علت کاهش سرعت جریان خون در ورید های اندام تحتانی و در نتیجه ماندن بیشتر خون در آنها ایجاد میشود. این وضعیت را استاز Stasis مینامند. شایعترین علل استاز عبارتند از نشستن و یا ایستادن به مدت طولانی، فلج بودن اندام تحتانی و یا چاقی مفرط.
