آرتریت به معنی التهاب مفصل است . این التهاب و درگیری می تواند عاملی عفونی داشته باشد مانند آرتریت عفونی توسط استافیلوکوک طلایی و تب حاد روماتیسمی (استرپتوکوک) یا عاملی مزمن مانند آرتروز . آرتریت غیر عفونی در آرتریت روماتوئید ( روماتیسم مفصلی) و نقرس، آرتریت ری اکتیو و استئوآرتریت نیز دیده می شود. آرتریت می تواند یک مفصل یا هم زمان چند مفصل (پلی آرتریت) را درگیر کند . آرتریت می تواند در یک مفصل عودکننده (راجعه) باشد یا مرتب از مفصلی به مفصل دیگری تغییر مکان دهد (مهاجر) . گاهی آرتریت صبحگاهی است یعنی صبحها موقع بیدارشدن از خواب مفصل خشک و دردناک است (خشکی صبحگاهی مفاصل). معمولا مفصل درگیر دردناک، متورم و ملتهب .است و محدودیت حرکتی دارد. در آرتریت اغلب سطح مفصلی و غضروف مفصلی درگیر هستند
برای پیشگیری از التهاب مفاصل موارد زیر را رعایت کنید:
* قبل از هر اقدامي، نخست وزنتان را كم كنيد
اگر اضافه وزن داشته و چاق هستيد فشار بيشتري به مفصل هايتان وارد ميشود. با كاهش وزن، خطر صدمه بيشتر به مفصل از بين ميرود و ميزان حركت شما بيشتر ميشود.
* رژيم غذايي داشته باشيد
اگر قرار است وزن كم كنيد، بايد با پزشك و يا متخصص تغذيه مشورت كنيد و به صورت جدي پيگير آن باشيد.
مصرف آنتي اكسيدان و كلسيم، استخوانهايتان را تقويت ميكند. مصرف ويتامين ۴۰۰) Dواحد در روز) و كلسيم ( ۱۰۰۰تا ۱۲۰۰ميليگرم در روز) ضروري است.
ويتامينهاي Eو Cهم در حفاظت از استخوانها موثرند.
* فعال بمانيد و ورزش كنيد
ورزش بهترين درمان آرتريت است و به كاهش وزن كمك ميكند، انعطاف- پذيري بدن را افزايش ميدهد، از درد ميكاهد، قلب را تقويت ميكند و جريان خونتان افزايش پيدا ميكند. پيادهروي، شنا و ورزشهاي ايروبيك آبي، بسيار توصيه ميشود چون انجام آن براي مفاصل راحت است. اگر در ابتدا ورزش دردناك است صبر داشته باشيد چون با گذر زمان درد كمتر ميشود، البته قبل از انجام هر نوع ورزش با پزشك معالجتان مشورت كنيد.
در حالي كه ورزش براي التهاب مفاصل نقش كمك كننده دارد، ورزش بيش از حد نيز موجب افزايش درد ميشود.
در مواقعي كه نياز به استراحت داريد بهتر است سرعت ورزشتان را كم كنيد يا حتي آن را متوقف كنيد.
وقتي آرتريت داريد عضلات شما ضعيف ميشود، همين مساله دردتان را تشديد ميكند با انجام ورزشهايي براي تقويت عضلات، درد تسكين يافته و پايداري مفاصل بيشتر ميشود، بنابراين خطر افتادن كمتر ميشود.
بعضي ورزشهاي خاص دامنه حركت مفاصل را بالا ميبرد، براي اينكه حركتهاي ورزشي را درست انجام بدهيد حتما با فيزيوتراپ خود مشورت كنيد.
* سرگرمي را فراموش نكنيد
نگذاريد درد مفاصل تمام زندگي شما را تصاحب كند از منزل بيرون برويد اوقات خوشي را براي خودتان برنامه ريزي كنيد.
وقتي حواستان از درد و ناراحتي متمركز نباشد، شادي به خانه دلتان برمي گردد.
ورزش، تفريح و سرگرم شدن به كار، سبب تخفيف درد و تغيير فكر شما از موضوعي به موضوعات ديگر ميشود.
* شرايط را تعديل و تنظيم كنيد
تغييرات محسوس، كشش مفاصل و عضلات را كم ميكند و از اسپاسم و گرفتگي دردناك عضلات جلوگيري ميكند.
اگر آرتريت كمر داريد به هنگام نشستن، حمايت مناسبي براي پشت و كمر فراهم كنيد، به طور مثال هنگام مطالعه دراز نكشيده و روي صندلي بنشينيد.
* از گرما و سرما استفاده كنيد
بالشتكهاي گرم، كيسه آب گرم، دوش گرم و ماساژ با پارافين ولرم موجب افزايش جريان خون شده و درد و سفتي عضلات را كم ميكند.
بالشتكهاي سرد هم التهاب ناحيه متورم را كم ميكند، بسياري از مبتلايان، كيفهاي كوچك يخ را در دست نگه ميدارند و يا روي زانو ميگذارند و بااين روش درد خود را تخفيف ميدهند.
* خوب بخوابيد
اگر خواب شب كافي و خوب باشد وضعيت شما در روز بسيار بهتر ميشود.
درد شما در روز كاهش مييابد و به طور كلي حال بهتري پيدا ميكنيد. اگر در خوابيدن مشكل داريد با پزشك معالج خود مشورت كنيد، اگر زمان مصرف داروها را تغيير دهيد ممكن است درد شبانه شما كمتر شود.
بهتر است قبل از خواب براي آرامش عضلات و كاهش دردتان دوش آب گرم بگيريد.
پزشكان تاثير ماساژ را بر تسكين درد كمتر از دارو نميدانند. ماساژ با افزايش جريان خون و گرمي مفصل مبتلا، باعث تسكين درد ميشود.
* به درمانهاي جايگزين فكر كنيد
وقتي درمانهاي معمول كارايي نداشته باشد درمانهاي مكمل يا جايگزين توصيه ميشود. طب سوزني با تحريك مواد شيميايي طبيعي تسكيندهنده درد، موجب بهبود آن ميشود.
بنا بر تحقيقات انجام شده “گلوكوزامين” و “كندراتين” مكملهاي خوبي براي درمان به حساب ميآيند.
اين دو ماده به طور طبيعي در مايع مفصل وجود دارد. هر دوي آنها سبب تحريك توليد مفصل شده و التهاب را كم ميكنند.
نتايج تحقيقات درباره اين دو مكمل كمي پيچيده است، در يكي از انها مشخص شده اين دو مكمل روي آرتريت خفيف اثر ندارند اما روي نوع متوسط تا شديد موثر است. مطالعه ديگري نيز نشان ميدهد كه گلوكوزامين سبب كاهش روند پيشرفت آرتريت در زانو ميشود. در ضمن، متخصصان معتقدند كه مصرف اين دو مكمل ضرر ندارد.
* از وسايل كمكي استفاده كنيد
اگر در پاهايتان احساس ثبات نميكنيد و احتمال افتادن شما وجود دارد بهتر است از عصا، واكر ياانواع وسايل كمكي ديگر استفاده كنيد چون وزن را از روي مفصل برداشته دردتان را كاهش ميدهد و احتمال افتادن شما كم ميشود.
دراين موارد مواظب باشيد اين وسايل مناسب حال شما باشند و شيوه استفاده صحيح از انها را ياد بگيريد.
به طور مثال استفاده از عصا در همان طرف كه درد دارد ، صحيح نيست.
هر چه راه كارهاي كنترل بيماري و درد را بهترياد بگيريد ، زندگي تان راحت تر ميشود پس نگذاريد اين بيماري زندگي شما را تحت تاثير قرار دهد.
منابع: ویکی پدیا، وبلاگ دکتر فروغ