آرتروز یا استئوآرتریت شایع ترین بیماری مفصلی است که در آن تحلیل غضروف مفصلی و درگیری استخوان زیر غضروفی، به التهاب بافت های اطراف مفصل و تخریب ساختار آن منجر می شود. آرتریت Arthritis به معنای التهاب مفصل است و استئوآرتریت Osteoarthritis شایع ترین نوع آرتریت است. در آرتروز مشکل اصلی در غضروف مفصلی است و بعد از مدتی استخوان مفصل هم دچار آسیب می شود.
آرتروز Arthrosis یک کلمه یونانی به معنای مفصل است، ولی به معنای استئوآرتریت هم به کار برده میشود.در فارسی به جای کلمات استئوآرتریت و آرتروز از کلمه “ساییدگی مفصل” هم استفاده می شود.
علت آرتروز
در طول روز و به علت فعالیت های بدنی، مفاصل بدن به طور مرتب در معرض ضربه قرار دارند و این ضربات مرتبا آسیب هایی را به آنها بخصوص به غضروف مفصلی وارد می کنند.بدن این آسیب ها را تا جایی که می تواند ترمیم می کند. پس در طول زندگی، مفاصل بدن دائما در یک فرآیند آسیب و ترمیم قرار دارند.
گاهی اوقات شدت آسیب های وارده به مفصل بیش از قدرت ترمیم بدن است و یا به عللی قدرت ترمیم بدن کاهش یافته و نمی تواند آسیب های معمولی را مرتبا ترمیم کند. در این موارد، غضروف مفصلی به تدریج خراب می شود و این شروع آرتروز است.
در ابتدا سطح غضروف ریش ریش و لایه لایه می شود. با هر آسیبی مقداری از روی غضروف برداشته می شود تا اینکه به تدریج ضخامت غضروف کم می شود.کم شدن ضخامت غضروف که در رادیولوژی به صورت کاهش فاصله مفصلی دیده می شود، از علائم اولیه شروع آرتروز است.پس می توان گفت که در آرتروز، غضروف مفصل به تدریج نازک شده و از بین می رود.
ورزشهایی برای مقابله با آرتروز
شاید ناامیدکننده باشد، اما برای آرتروز درمان قطعی وجود ندارد و درمان های فیزیکی و دارویی در مبتلایان به آرتروز فقط می تواند به کاهش درد، کند کردن روند تخریب مفاصل و حفظ یا بهبود حرکات مفصلی کمک کند. با این حال، در میان روش های کمک درمانی اثرات مثبت کاهش وزن، انجام ورزش های هوازی و آبی و نیز تمرینات مربوط به تقویت مفاصل ثابت شده است.
علاوه بر ورزش های تقویتی عضلات بویژه عضله چهار سر و نزدیک کننده های ران، تمرینات کششی برای افزایش انعطاف پذیری عضلات پشت و کنار ران و حتی تمرینات تعادلی می تواند مفید واقع شود.
پیاده روی یکی از مناسب ترین ورزش ها در مبتلایان به آرتروز زانوست، اما باید از حرکت روی سطوح شیبدار، بویژه سر پایینی پرهیز شود.همچنین استفاده از دوچرخه ثابت با ارتفاع بلند صندلی، بویژه در افراد چاق توصیه می شود.ورزش های آبی بویژه آب گرم در بیمارانی که دارای اضافه وزن هستند یا به علت درد نمی توانند ورزش های تقویتی عضلات زانو انجام دهند، بسیار مناسب است.
به تازگی کاربرد ورزشی به نام تای چی در سالمندان و بویژه مبتلایان به آرتروز و پوکی استخوان، مورد توجه پزشکان و بیماران واقع شده است. این ورزش یکی از ورزش های سنتی چینی است که به مرور زمان مورد اصلاح و تغییرات جدی قرار گرفته است. اساس این ورزش شامل حرکات ریتمیک و آهسته است که باعث افزایش ریلکسیشن، بهبود قدرت و تعادل، انعطاف پذیری و اعتماد به نفس می شود.تحقیقات اولیه نشان داده است که این ورزش در بهبود علائم بیماران بالای 65 سال مبتلا به آرتروز زانو موثر است.
بررسی ها نشان می دهد که تای چی یکی از روش هایی است که به اندازه روش های تقویت عضلات، مۆثر و مفید واقع می شود.البته نباید فراموش کرد حرکات ورزشی برای هر فرد مبتلا به آرتروز باید متناسب با شرایط سنی و جسمی، بیماری های زمینه ای و شدت آرتروز تجویز شود.
برای آشنایی با درمان آرتروز بر روی لینک کلیک کنید
منبع:تبیان
