برای بدست آوردن نتیجه خوب از عمل جراحی تعویض مفصل یا آرتروپلاستی زانو باید بعد از جراحی نکات متعددی را رعایت کرد. بدون رعایت این نکات دیر یا زود مفصل مصنوعی دچار مشکل میشود. این فکر که پزشک جراح ارتوپد (دکتر وریانی) موقع عمل جراحی تمام کارها را انجام داده و عمل با موفقیت تمام شده درست نیست. بسیاری کارها و مراقبت ها هستند که باید بعد از جراحی انجام شوند.
بعد از جراحی تعویض مفصل زانو باید از انجام ورزش های شدید بدنی اجتناب کرد. خم کردن شدید مفصل زانو ممکن است موجب آسیب دیدن آن شود پس باید از این کار اجتناب کرد. بطور مثال استفاده از توالت های سنتی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو درست نیست. مفاصل طبیعی بدن همه انسانها با کهولت دچار سائیدگی و تخریب میشوند. این جرئی از روند طبیعی پیری است. پس مفاصل بدن و از جمله مفصل زانو عمر محدودی دارد. نمیتوان از مفصل مصنوعی انتظار عمری ابدی داشت.
با تکنولوژی فعلی عمر و زمان کارکرد مفصل مصنوعی زانو از مفصل طبیعی کمتر است وهمانند مفاصل طبیعی، این مفصل هم بعد از مدتی دچار سائیدگی و تخریب میشود. فعالیت های بدنی شدید و اعمال فشار زیاد بر این مفاصل طول عمر آنها را کاهش میدهد. معمولا بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، بیمار میتواند با واکر یا عصای زیر بغل راه برود ولی تا چند هفته برای انجام کارهای روزمره به کمک نیاز دارد که باید در برنامه ریزی قبل از جراحی تعویض مفصل زانو به این نکته توجه داشت.
بیمار باید تغییراتی را در وضعیت محل زندگی ایجاد کرده و باید اقداماتی را در منزل انجام دهد تا از زمین خوردن خود جلوگیری کند. زمین خوردن میتواند موجب شکسته شدن استخوان های اطراف مفصل مصنوعی شده و در این وضعیت درمان شکستگی بسیار مشکل تر و پر عارضه تر از شکستگی در فردی است که مفصل مصنوعی ندارد.
رعایت موارد زیر بعد از تعویض مفصل زانو ضروری است
- باید در حمام دستگیره هایی روی دیوار نصب شود تا در هنگام تغییر وضعیت از آنها استفاده کرده و از لیز خوردن جلوگیری شود.
- دو طرف پله ها باید دستگیره داشته باشد تا بیمار مبتلا به تعویض مفصل زانو در حین بالا و پایین رفتن از پله از آنها استفاده کند.
- صندلی حمام باید پایدار باشد و لیز نخورد.
- تمام فرش های لغزنده و سیم های برق رها شده در کف منزل باید جمع آوری شوند تا احتمال زمین خوردن بیمار کاهش یابد.
- یک صندلی مناسب برای بیمار مبتلا به جراحی تعویض مفصل زانو یک صندلی محکم است که محل نشیمن آن زیاد نرم نباشد و در موقع نشستن روی آن در حالیکه کف پاها روی زمین قرار میگیرد نباید زانو ها بالاتر از مفصل ران قرار بگیرند. صندلی باید دو دسته داشته باشد و پشتی آن محکم باشد.
- بیمار باید همیشه یک بالشت کمی سفت داشته باشد تا روی صندلی ماشین یا مبل یا صندلی بگذارد بطوریکه زانوهای وی پایین تر از سطح مفصل هیپ قرار بگیرد.
- صندلی بخصوص صندلی که پشت میز غذاخوری قرار گرفته است باید پایه بلندتر از معمول داشته باشد.
- باید برای همیشه از توالت پایه دار (فرنگی) استفاده کرد. ارتفاع محل نشستن این توالت باید کمی بالاتر از معمول باشد.
- برای پوشیدن و درآوردن جوراب و کفش باید از پاشنه کش بلند استفاده شود تا مفصل زیاد خم نشود.
- درد معیار درستی نیست تا بر اساس آن متوجه شوید آیا حرکتی را میتوانید انجام دهید یا خیر
همچنین به نکات زیر توجه کنید
- تا وقتی مفصل مصنوعی در بدن وجود دارد هر وقت کار دندانپزشکی برای بیمار انجام میشود باید به دندانپزشک خود اطلاع دهد تا برای مدتی برای وی داروی آنتی بیوتیک تجویز کند چون میکروب ها میتوانند در موقع دستکاری محوطه دهان و دندان در موقع اعمال دندانپزشکی از راه خون به محل مفصل مصنوعی رفته و در آن محل ایجاد عفونت کنند.
- بیمار مبتلا به جراحی تعویض مفصل زانو ممکن است قدری بیحسی یا گزگز اطراف محل شکاف جراحی خود احساس کند که طبیعی است.
- تعویض مفصل زانو ممکن است در فرودگاه ها در حین عبور از دروازه های امنیتی کشف فلز آلارم اخطار به صدا درآید. باید این نکته را به ماموران امنیتی اطلاع داد و بهتر است از قبل گواهی از پزشک ارتوپد معالج دریافت شود که در بدن فرد مفصل مصنوعی حاوی فلز در ناحیه زانو وجود دارد.
- در تعویض مفصل زانو باید همیشه سعی کرد تمرینات سبک بدنی را تا آخر عمر ادامه داد تا حرکات مفصل و قدرت عضلات حفظ شود. بیمار بعد از شش تا هشت هفته میتواند شنا کند که فعالیت ورزشی سودمندی است. دوچرخه سواری روی زمین بدون شیب هم ورزش مناسبی است ولی ورزش هایی را که در آنها به مفصل ضربه وارد میشود مثل تنیس، بدمینگتون، فوتبال و پرش مناسب نیستند.
-
اطلاعات بیشتر….
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با هر کدام از مقاله های زیر بر روی آن ها کلیک کرده ومقاله موردنظر را مطالعه کنید.
علل و عوامل تعویض مفصل زانو
نرمش هایی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو
عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل زانو در افراد چاق
منبع:ایران ارتوپد
