ممکن است با ورم کردن بند انگشت، تب شدید یا جوشهای بی علت شروع شود اما علائم آن هرچه که باشد، شنیدن کلمه آرتروز برای تشخیصی که برای وضعیت فرزندتان داده شده است همیشه غیرقابل انتظار و گیج کننده خواهد بود.
آرتروز التهاب مفاصل است که با تورم، گرما و درد شناخته میشود. تعداد زیادی از کودکان در سراسر جهان به نوعی از آرتروز مبتلا هستند. آرتروز میتواند کوتاه مدت باشد و فقط چند هفته یا چند ماه طول بکشد و بعد بهکلی برطرف شود و یا مزمن باشد و ماهها و سالها طول بکشد. در موارد نادر، آرتروز تا پایان عمر با فرد میماند.
متداولترین نوع آرتروز کودکان، آرتروز مفصلی کودکان یا JRA است. JRA که آرتروز ایدوپاتیک کودکان (JIA) هم نامیده میشود بسیار متفاوت با آرتروز مفصلی بزرگسالان است.
چه چیز موجب JRA میشود؟
علت اصلی JRA هنوز به طور کامل مشخص نیست. تحقیقات نشان میدهد که JRA یک بیماری خودایمن است. در بیماریهای خودایمن، گلوبولهای سفید خون توانایی تمایز بین سلولهای سالم بدن و مهاجمین مضر مثل باکتری و ویروس را از دست میدهند. سیستم ایمنی بدن که باید دربرابر این مهاجمین از بدن محافظت کند، درعوض موادشیمیایی تولید میکند که ممکن است بافتهای سالم بدن را نیز تخریب کرده و موجب درد و التهاب شوند.
برای کنترل و کاهش تاثیرات آرتروز بهطور موثر، تشخیص زودهنگام و دقیق امر حیاتی است. با درک علائم و ویژگیهای هر نوع JRA میتوانید به فرزندتان کمک کنید شیوه زندگی سالم، فعال و پرباری داشته باشد.
انواع آرتروز مفصلی کودکان
معمولاً آرتروز مفصلی کودکان بین سن 6 ماهگی تا 16 سالگی اتفاق میافتد. اولین علائم آن درد مفاصل یا تورم و قرمز و گرم شدن مفاصل است. روماتولوژیستهای بسیاری (پزشکان متخصص در مشکلات و اختلالات مفصلی) دریافته اند که هرچه تعداد مفصلهای درگیرشده بیشتر باشد، بیماری جدیتر بوده و احتمال برطرفشدن علائم آن بسیار کمتر میشود.
سه نوع اصلی آرتروز مفصلی کودکان عبارتند از:
1. آرتروز تک فصلی که در آن چهار مفصل یا کمتر درگیر میشوند. علائم آن عبارتند از درد، سفت شدن یا تورم مفاصل از جمله ورم مفصل زانو. مفصل زانو و مچ جزء متداولترین مفاصلی هستند که آسیب میبینند. التهاب عنبیه نیز ممکن است درکنار علائم ظاهر شده روی مفاصل ایجاد شود. این التهاب توسط متخصص چشمپزشک قابل تشخیص است.
2. آرتروز چندمفصلی که بیشتر در دختران اتفاق میافتد تا پسران. علائم آن شامل تورم و درد پنج مفصل یا بیشتر میشود. مفصلهای کوچک دست نیز مثل مفصلهای بزرگ مثل زانو، لگن، مچپا، و گردن درگیر میشوند. علاوه براین، تبی خفیف درکنار ایجاد برآمدگیهایی روی بدن در نواحی که بخاطر نشستن یا خم شدن فشار زیادی روی آن میآید، هم ممکن است اتفاق بیفتد.
3. آرتروز سیستماتیک که روی کل بدن اثر میگذارد. علائم آن عبارتند از: تب شدید که معمولاً شبها بیشتر شده و بعد ناگهان به حالت نرمال برمیگردد. درطول شروع تب، کودک احساس بیماری شدید کرده، رنگ پریده شده یا جوش میزند. جوشها ممکن است یکباره از بین بروند و بعد دوباره سریع برگردند. غدد طحال و لنفاوی هم ممکن است بزرگ شوند. در آخر بسیاری از مفاصل بدن متورم شده و خشکی مفصلی اتفاق می افتد شده و مفاصل دچار درد میشوند.
علائم و نشانه ها
اولین نشانههای آرتروز ممکن است کاملاً مشخص و یا نامشخص باشند. علائم عبارتند از شل شدن یا درد مچ دست، انگشتان یا زانو. مفصلها ناگهان ورم کرده و بزرگ میشوند. خشک شدن گردن، لگن یا بقیه مفصلها هم ممکن است اتفاق بیفتد. یکباره بدن جوش میزند و یکباره جوشها از بین میروند و یکییکی روی قسمتهای مختلف بدن ظاهر میشوند. تب شدید که معمولاً شبها شدیدتر شده و ناگهان از بین میرود از ویژگیهای آرتروز مفصلی سیستماتیک است.
بیحرکتی کودکان آرتروز میآورد
بیحرکتی باعث تضعیف عضلات و افزایش فشار روی مفاصل مختلف بدن از جمله زانو و لگن میشود و در واقع بیحرکتی کلید ضعف عضلات، افزایش فشارهای بیجا و ناشی از وزن بدن و همچنین فشارهای غیرمتوازن روی مفاصل و ستون فقرات شده و این امر دلیل ایجاد تغییرات در مفاصل و در نهایت سایش مفصل و آرتروز میشود.
کاهش سن ابتلا به آرتروز را از 50 و 60 سال به 30 تا 35 سالگی به عنوان یک خطر بسیار جدی می باشد و ما در حال حاضر شاهد ظهور گردن دردها و کمردردهای زودرس در خانمها و حتی کودکان قبل از سن بلوغ هستیم و این امر به دلیل فاصله گرفتن هر چه بیشتر زندگی و جامعه کنونی از روند طبیعی است و متأسفانه شاهدیم که کودکان به جای بازیهای فیزیکی عمدتاً وقت خود را صرف بازیهای رایانه محور میکنند و در ادارات نیز کارمندان ساعتهای متوالی و بدون تحرک کافی در یک وضعیت ثابت باقی میمانند.
اطلاعرسانی کافی رسانهها و مراکز علمی پیرامون عوارض بیحرکتی و ارائه آموزشهای مقدماتی و ساده در مدارس برای کودکان مانند نحوه صحیح نشستن پشت میز، داشتن حرکات فیزیکی بیشتر برای کودکان و داشتن تحرک و حرکات ورزشی حدود یک تا 2 دقیقه بین ساعتهای متوالی بیحرکتی و ثابت ماندن، را به عنوان مهمترین راهکارهای جلوگیری از آرتروز مفاصل و مشکلات جبرانناپذیر ستون فقرات می توان نام برد.
منبع: كيدز پرشيا