درد زانو (اگر شایع ترین نباشد) یکی از شایع ترین اشکال درد مفصل در بدن انسان است و یکی از علائمی که غالبا با درد زانو مرتبط است ورم می باشد. ورم زانو ممکن است ایجاد ناراحتی کند و باعث شود مفصل پف کرده به نظر برسد و به اصطلاح عامیانه آب آوردن زانو اتفاق افتد.. مایع نواحی اطراف زانو (که در برخی موارد این مایع خون است) می تواند مفصل را پر کرده و بنابراین باعث ورم پشت یا جلوی زانو شود. در این مقاله درمورد ورم و درد زانو و نحوه ی درمان ورم زانو بیشتر خواهید دانست.
جای تورم زانو
همه جای زانو می تواند ورم کند ولی گاهی ناحیه خاصی ورم می کند که شایع ترین این نواحی عبارتند از:
- تورم پشت زانو (یا ورم عقب زانو)
- تورم زیر کاسه زانو (ورم پایین زانو)
- تورم بالای زانو (ورم بالای کاسه زانو)
شایع ترین این نواحی ناحیه پشت زانو است که بدنبال ورم آن اطراف کاسه زانو هم ورم می کند.
علت و دلایل
ممکن است هر نوع آسیب یا بیماری مزمن زانو علت ورم زانو و درد زانو باشد. وجود تورم، زانو درد، سرعت ورم کردن یک ناحیه و محل ورم همراه با سابقه بیماری می توانند به تشخیص نوع آسیب بوجود آمده کمک کنند . با درمان آب آوردن زانو میتوان به بهبودی زانو کمک کرد . اگر گمان می کنید زانویتان مشکلی دارد برای تشخیص علت ورم و درد زانو با پزشک مشورت کنید. اگر زانویتان به تازگی بر اثر نوعی ضربه (مانند آسیب در ورزش یا افتادن) آسیب دیده است و کل مفصل به سرعت در حال ورم کردن است این احتمال وجود دارد که یکی از رباط ها یا غضروف (مینیسک) زانو پاره شده باشد. اگر زانویتان به تازگی بر اثر ضربه آسیب دیده و به آهستگی در حال ورم کردن است باز هم احتمال آسیب مینیسک یا رباط وجود دارد. در صورت تاخیر در ورم کردن، ممکن است قسمت داخلی مینیسک پاره شده باشد. معمولا در چنین وضعیتی رباط رگ به رگ (بیش از حد کشیده) می شود ولی پاره نمی شود. معمولا در آسیب های همراه با درد و ورم زانو، کل زانو ورم می کند نه یک محل خاص مانند پشت زانو. با این وجود، در برخی موارد ممکن است آب آوردن زانو بیشتر به یک طرف یا طرف دیگر زانو متمایل باشد. اگر آسیب ندیده اید و زانویتان به سرعت ورم کرده است وزانو درد شدید دارید، احتمال عفونت یا نقرس وجود دارد. اگر هم آسیب ندیده اید و زانویتان به آهستگی ورم کرده است احتمال آرتروز یا نوع دیگری از بیماری های مزمن وجود دارد. ورم پشت زانو ( که به آن بورسیت پوپلیتئال/ پشت زانوهم می گویند) اغلب کیست بیکر است یعنی هنگامی که کیسه مایع پشت زانو ملتهب می شود. ورم پشت زانو بر اثر کیست بیکر می تواند عارضه جانبی هر آسیبی باشد. دیگر علل ورم زانو و همچنسن زانو درد می توانند بیماری هایی مانند نقرس و بورسیت باشند.
– عفونت
عفونت می تواند باعث تجمع مایع در مفصل زانو شود و زانو درد را به همراه داشته باشد. عفونت ها می توانند بر اثر وجود آلودگی در زانو که مثلا ناشی از عمل جراحی یا زخمی شدن زانو است بوجود آیند یا عفونتی سیستمیک باشند که به مفصل گسترش می یابند. عفونت های درون مفصل مشکل سازند زیرا مقابله با عفونت های درون این فضا برای بدن دشوار است و ممکن است برای پاکسازی عفونت و درمان آب آوردن زانو به عمل جراحی نیاز باشد.
– نقرس و نقرس کاذب
نقرس ناشی از تجمع بلورهای اسید اوریک در مایع زانو است.اسید اوریک ماده ای است که به عنوان بخشی از فرایند هضم تولید می شود. به منظور هضم درست غذا و رها کردن بدن از مواد زائد، بدن موادی مانند اسید اوریک را برای انتقال مواد زائد تولید می کند. در افراد مبتلا به نقرس بلورهای اسید اوریک در مفاصل جمع می شوند که از علائم نقرص می توان به التهاب و تورم اشاره کرد. نقرس کاذب هم مشکل مشابهی است فقط نوع متفاوتی از بلورها در مفصل جمع می شوند. در افراد مبتلا به نقرس کاذب، بلورهای کلسیم باعث تحریک واکنشی التهابی در مفصل می شوند که این منجر به تورم زانو می شود.
درمان
نزد فیزیوتراپیستی بروید که می تواند تمریناتی را برای تقویت عضلات اطراف مفصل زانو به شما توصیه کند. درمان ورم زانو بسته به علت ورم و درد زانو متفاوت است. اگر درد و ورم زانو را تجربه می کنید، برای شکل مناسب درمان با پزشک مشورت کنید. درمان ورم زانو مشتمل بر موارد زیر است: در صورت آسیب یا ضرب دیدگی زانو از روش روی آوردن به کمک های اولیه یا روشRICE برای کاهش زانو درد و ورم استفاده می شود که عبارت است از 1) استراحت (Rest) 2) یخ گذاشتن (Ice) 3) فشرده ساختن (Compression) 4) بالا نگاه داشتن (Elevation). سپس این احتمال وجود دارد که پزشک با استفاده از یک فرآیند تصویربرداری مانند اشعه ایکس و/یا ام آر آی تشخیص دهد که آیا رباط ها یا غضروف بیمار رگ به رگ شده اند یا پاره شده اند. یخ یا دیگر اشکال سرما درمانی هم برای کاهش ورم زانو مورد استفاده قرار می گیرند. درمان بوسیله سرما که سرما درمانی هم نامیده می شود به بی حس کردن محل درد زانو کمک می کند و گفته می شود که ورم زانو را کاهش می دهد. ممکن است پزشک داروهای ضد دردی که بدون نسخه هم به فروش می رسند مانند آسپرین و ایبوپروفن را برای التهاب توصیه کند. همچنین ممکن است پزشک مایع زانو را خالی کند یعنی آمپولی را به جایی از زانو که ورم کرده وارد کند و مایعی که باعث ورم زانو شده است (و معمولا خون است) را از آن ناحیه بیرون بکشد. چنین چیزی می تواند فشار را کاهش دهد و باعث تسکین درد و ورم زانو شود. برای اشکال مزمن و طولانی مدت ورم زانو، پوشیدن زانو بند می تواند به محافظت از زانو و کم کردن فشار روی مفصل و زانو درد کمک کند که این بخصوص برای افرادی که از اشکال مختلف آرتروز رنج می برند مفید است زیرا زانو بند می تواند فشار را از روی نواحی ساییده شده زانو بردارد و به قسمت های سالم تر زانو منتقل کند. کاهش فشار اغلب به کم کردن ورم مفصل زانو کمک می کند. برای تشخیص بهترین شکل (های) درمان ورم و درد زانو باز هم با پزشک صحبت کنید. وی برای تصمیم گیری درمورد اشکال مختلف درمان مناسب برای موقعیت شما با شما همکاری خواهد کرد. درمان ورم زانو به علت آن بستگی دارد ولی متداول ترین راه های کاهش ورم و زانو درد عبارتند از: فشرده کردن: برای ایجاد فشار روی زانو می توان از Tubigrip و زانوبند استفاده کرد. ایجاد فشار روی زانو می تواند به کاهش ورم کمک کند. دارو: ممکن است برای کاهش ورم زانو داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن تجویز شوند. آسپیراسیون: پزشک می تواند با کمک یک آمپول آب زانو را تخلیه کند ولی گاهی آب زانو بر می گردد. تزریق کورتیزون: کورتیزونیک هورمون استروئیدی است که با سرکوب سیستم ایمنی التهاب و زانو درد را کاهش می دهد.
