بورسیت (Bursitis)یعنی التهاب بورس به هر علتی. بورس‌ها، کیسه‌های حاوی مایع سینوویال هستند که در اطراف مفاصل وجود دارند و باعث کاهش اصطکاک ساختمان‌های مجاور خود میشوند و به‌عنوان یک بالشتک بین تاندون ها و استخوان‌ها عمل می‌کند. یک بورس ممکن است بین دو ماهیچه یا تاندون ماهیچه با یک بخش استخوانی و یا میان پوست و استخوان قرارگیرد. التهاب بورس باعث افزایش مایع سینوویال آن می‌گردد و هرچه میزان مایع بیشتر گردد، درد و حساسیت نیز افزایش می‌یابد. خونریزی به داخل بورس به عنوان ناتوان کننده ترین نوع بورسیت شناخته می‌شود. در این موارد، احتمال عفونت بورس وجود دارد. بورس‌هایی که معمولاً دچار التهاب میشوند در نزدیکی شانه، آرنج، زانو، لگن، مفصل ران و تاندون آشیل قرار دارند و باعث ایجاد دردهایی مانند درد شانه ، درد لگن، درد آرنج و درد زانو میشوند.
علل آسیب
عواملی که ممکن است در ایجاد بورسیت نقش داشته باشند عبارتنداز:
- ضربه مستقیم
- فشار بیش از حد یا نیروهای ممتد به ناحیه
- استفاده بیش از حد از ساختمان‌های مجاور بورس
- تاندونیت در نواحی مربوطه
- گاهی به علت یک بیماری روماتیسمی همانند آرتریت روماتویید
- گاهی به دلیل وجود زوائد استخوانی غیرطبیعی
مواردی از بورسیت‌ها
بعضی از بورس‌هایی که احتمال درگیری آنها بیشتر است عبارتنداز:
- بورس زیر اخرمی (بورس ساب آکرومیال) در شانه
- بورس آرنج (بورس اوله کرانون) در آرنج که بین پوست و زائده اوله کرانون استخوان اولنا قرارمی گیرد.
- بورس تروکانتری (بورس تروکانتریک) و ایسکیال در اطراف مفصل ران
- بورس‌های زانو
- بورس جلوی کشککی (بورس پره پاتلار) که بین پوست و استخوان کشکک قرارمی گیرد.
- بورس پشت زانو که بورس نیم غشایی (بورس سمی ممبرانوسوس) نام دارد. به التهاب بورس اخیر، کیست بیکر می‌گویند. کیست بیکر ممکن است بر اثر فتق پرده سینوویال نیز ایجاد گردد.
- بورس زیر کشککی سطحی یا عمقی (اینفراپاتلار سطحی یا عمقی)
علایم و نشانه‌ها
برخی از علایم و نشانه‌های بورسیت شامل موارد زیر است:
- درد و تورم در ناحیه آسیب. درد ناحیه ضایعه به هنگام استراحت نیز توسط فرد گزارش می‌شود.
- کاهش دامنه حرکتی (ROM) مفصل
- حرکات غیرفعال ممکن است باعث ایجاد درد شوند.
- حساسیت به هنگام لمس
عوامل افزایش‌دهنده خطر
- در کسانی که تمرینات سخت و مکرر ورزشی انجام می‌دهند.
- در ورزشکارانی که به یکباره سطح فعالیت خود را افزایش می‌دهند (مثلاً در آخر هفته‌ها)
- کش آمدن نامناسب یا بیش از حد
پیشگیری
- حتی‌الامکان از آسیب یا استفاده بیش از حد از عضلات خودداری کنید. در ورزش‌هایی که برخورد فیزیکی وجود دارد از لباس وسایل محافظتی لازم استفاده کنید.
- پیش از فعالیت ورزشی، بدن خود را گرم کنید و قبل از اتمام نیز به تدریج فعالیت را کم کنید.
- آمادگی جسمانی خود را در سطح بالایی حفظ کنید.
درمان
اصول کلی
- درمان استاندارد شامل استراحت، کیسه یخ، کمپرس، و بالا نگاه داشتن عضو است.
- به هنگام شعله‌ور شدن التهاب یا پس از تزریق داخل مفصل، روی ناحیه کیسه یخ بگذارید.
- پس از مرحله حاد، ممکن است ادامه گذاشتن کیسه یخ (تا زمان برطرف شدن التهاب) یا گرم کردن توصیه شود. روش‌های مختلفی برای گرم کردن وجود دارد: دوش آب گرم، استفاده از لامپ مخصوص، کمپرس آب گرم، یا مالیدن پماد گرم کنند.
- درمان تهاجمی ممکن است شامل کشیدن مایع مفصل یا خارج ساختن بورس باشد.
داروها
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
- امکان دارد از تزریق کورتیزون داخل بورس برای کاهش التهاب استفاده شود.
- استفاده از داروهای ضد درد در صورت لزوم
به طورکلی درمان بورسیت عبارتنداز:
- استراحت
- کنترل فعالیت هایی که باعث تشدید درد می گردند
- استفاده از یخ
- فیزیوتراپی
- درمان پزشکی
- تجویز داروهای ضد التهابی
- تخلیه مایع
- تزریق در ناحیه
- جراحی جهت بیرون آوردن بورس (درصورت عدم درمان های فوق)
در موارد بورسیت عفونی درمان شامل:
- دارودرمانی
- تخلیه (درناژ) بورس
- بیرون آوردن بورس درصورت عدم درمان های دیگر
منابع: ویکی پدیا، دانشنامه رشد
