ستون فقرات گردن از استخوانهای متعددی به نام مهره تشکیل میشود که هر یک از آنها توسط یک دیسک از دیگری جدا میشود. دیسک گردن متشکل است از چند لایه بافت محکم اتصال دهندهای است که دیسک را در میان میگیرند و آن را میپوشانند. مادهی ژلاتینی مانند نرمی با قابلیت تغییر شکل در میان دیسک وجود دارد؛ هنگامی که این ماده ژلاتینی به دلیل پارگی لایههای بافت اتصال دهنده از دیسک بیرون میزند، بیماری بیرون زدگی دیسک گردن رخ می دهد.
هرنی یا فتق دیسک بین مهره ای از علل مهم تحریک ریشه های گردنی و گردن درد با انتشار به اندام است. علت ایجاد فتق دیسک گردن همانطور که از نامش پیدا است جابجا شدن دیسک بین مهره ای به پشت و فشار به ریشه های عصبی ستون مهره در ناحیه گردن و در نتیجه تحریک این ریشه های عصبی است.
علائم و نشانه ها
مهمترین علامت و علائم دیسک گردن درد است.درد معمولا در پشت سر، پشت گردن و پشت هر دو کتف حس میشود. در صورتیکه به ریشه عصبی فشار وارد شود علائم فشار به عصب هم وجود خواهد داشت.از علایم دیسک گردن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
درد : درد بیمار بصورت تیر کشنده به شانه، بازو، ساعد و دست انتشار پیدا میکند.
اختلال حسی : بر حسب اینکه کدام ریشه عصبی در گردن تحت فشار قرار بگیرد قسمت های متفاوتی از اندام فوقانی و دست ممکن است دچار کاهش حس، خواب رفتگی و گز گز شود.
اختلال حرکتی : بر حسب اینکه کدام ریشه عصبی در گردن تحت فشار قرار بگیرد عضلات متفاوتی در اندام فوقانی و گردن دچار کاهش قدرت میشوند. در صورت مزمن شدن بیماری، ممکن است عضله مربوط به عصب مورد نظر دچار لاغری شود.
پزشک معالج از رادیوگرافی ساده برای دیدن تغییرانی که همراه بیماریدر استخوان و مهره های گردنی ایجاد شده است استفاده میکند. تشخیص فشار به نخاع و ریشه های عصبی با استفاده از ام آر آی داده میشود. انجام الکترومیوگرافی یا نوار عصبی میتواند به بهترین متخصص ستون فقرات در تشخیص فشار به ریشه های عصبی و تشخیص عصب مبتلا شده کمک کند.
درمان
درمان بدون جراحی
دارو
پرشک معالج از داروهای ضد التهابی مثل بروفن و ناپروکسن، داروهای شل کننده عضلات و گاهی اوقات از تزریق مستقیم کورتیکوستروئید در اطراف ریشه های عصبی برای کاهش مشکلات بیمار و درمان دیسک گردن بدون جراحی استفاده میکند.
گردنبند طبی
این گردنبند ها حرکات گردن را قدری محدود میکنند و به عضلات گردن اجازه میدهند مدتی استراحت کنند و این موجب میشود فشار به ریشه های عصبی کمتر شود. نکته مهم اینست که این گردنبند ها نباید به مدت طولانی بسته شوند چون موجب ضعیف شدن عضلات گردن و بدتر شدن وضعیت بیمار میشود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی دیسک گردن میتواند با انجام دادن نرمش های طبی مخصوص برای افزایش قابلیت انعطاف گردن و تقویت عضلات گردن به رفع علائم دیسک گردن کمک کند. گاهی اوقات از کشش سر و گردن هم برای کاهش علائم و درمان دیسک گردن نیز استفاده میشود.
تزریق کورتیکواستروئید
در صورتیکه اقدامات فوق نتواند موجب کاهش مشکلات بیمار شود تزریق کورتیکواستروئید در فضای اپیدورال روش بعدی درمان دیسک گردن است.
درمان با عمل جراحی
فورامینوتومی: در روش فورامینوتومی Foraminotomy سوراخی که ریشه عصبی از آن خارج میشود (به آن سوراخ فورامن میگویند) و فشار به عصب به علت تنگی آن سوراخ ایجاد شده، گشاد میشود تا عصب آزاد تر شود
دیسککتومی : در روش دیسککتومی Discectomy دیسک بین مهره ای که موجب فشار به ریشه عصبی میشود خارج میگردد. جراحی دیسک گردن معمولا همراه با فیوژن مهره ها انجام میشود
فیوژن مهره ها: فیوژن Fusion به معنی جوش دادن است. در فیوژن مهره ها ابتدا دیسک بین مهره ای خارج شده و سپس یک قطعه استخوان به جای آن گذاشته میشود تا بدین وسیله دو مهره مجاور به هم جوش بخورند. در این عمل مهره ها کمی بیشتر از هم فاصله میگیرند. این افزایش فاصله و حرکت نکردن مهره ها موجب میشود فشار کمتری به عصب وارد شود.
بیماران مبتلا به فتق دیسک گردن می توانند برای درمان خود به بهترین مرکز جامع ارتوپدی و فوق تخصص زانو در تهران (دکتر وریانی) مراجعه کرده واز بهترین و جدید ترین و پیشرفته ترین روش های درمانی این مرکز استفاده کنند.
-
اطلاعات بیشتر….
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با هر کدام از مقاله های زیر بر روی آن ها کلیک کرده ومقاله موردنظر را مطالعه کنید.
جراحي ديسك گردن و علت آن
فتق دیسک بین مهره ای
علل و درمان گردن درد
منبع:روزنامه پزشکی.ایران ارتوپد