خشكي مفصل چگونه درمان ميشود
بدنبال شکستگی استخوان بخصوص وقتی شکستگی نزدیک یک مفصل است ممکن است خشکی زانو یا محدودیت حرکت مفصلی ایجاد شود. بعضی از مفاصل زودتر از دیگر مفاصل استعداد خشک شدن و محدودیت حرکتی دارند. زانو، شانه، مفاصل انگشتان دست و آرنج از این دسته اند.به علت خشکی زانو دامنه حرکتی زانو کاهش می یابد.
مهمترین راه برای پیشگیری از سفتی زانو، انجام نرمش هایی است که موجب انقباض عضلات اطراف استخوان و موجب حرکت در مفاصل اطراف شکستگی شود. این حرکات بعد از درمان شکستگی هر چه زودتر شروع شوند نتایج بهتری در درمان خشکی مفصل زانو خواهند داشت در صورتیکه به هر دلیلی محدودیت حرکتی بوجود آمد درمان آن به صورت زیر انجام میشود
نرمش
اولین قدم در درمان خشکی زانو شروع هرچه سریعتر نرمش های یاد شده است. گرچه انجام آنها مشکل تر شده است ولی ممکن است هنوز بتوانند تا حد زیادی به بیمار کمک کنند
خم كردن مفصل با بيهوشي (مانيپولاسيون)
اگر بعد از چند ماه تمرین مداوم و مکرر و انجام نرمش ها مفصل به اندازه کافی خم نشد قدم بعدی درمان خم کردن مفصل توسط متخصص ارتوپدی زیر بیهوشی عمومی است. به این درمان مانیپولاسیون Manipulation میگویند. معمولا بعد از گذشت 6-3 ماه از عمل جراحی شکستگی استخوان، انجام نرمش ها، دیگر کمک زیادی به بیمار نمیکنند. خم کردن مفصل به توسط متخصص ارتوپدی با فشار زیادی انجام میشود و بسیار دردناک است و به همین خاطر با بیهوشی عمومی انجام میشود
البته این کار ممکن است با عوارضی همراه باشد. احتمال شکستگی استخوان در محل اولیه یا در مکان های دیگر وجود دارد. مثلا در مانیپولاسیون زانو احتمال شکسته شدن استخوان کشکک و در مانیپولاسیون شانه احتمال شکستگی بازو بخصوص در افراد مسن وجود دارد. شل شدن ایمپلنت های بکار رفته (مانند پلاک یا نیل) از عوارض دیگر این اقدام است. احتمال موفقیت این روش زیاد نیست بخصوص اگر بیش از شش ماه از جراحی بیمار گذشته باشد
عمل جراحي
آخرین قدم در درمان این بیماران عمل جراحی است. در این روش، پزشک جراح ارتوپد مفصل را باز کرده و بافت اسکار و چسبندگی های آن را آزاد میکند.
گاهی اوقات این عمل را با استفاده از آرتروسکوپ انجام میدهند. ممکن است نیاز باشد چسبندگی عضلات اطراف استخوان هم آزاد شود. نکته مهم اینست که بعداز این عمل جراحی بیمار باید همان نرمش هایی را که در جراحی اول نکرده بود انجام دهد. اگر بیمار این بار هم نرمش ها را به درستی انجام ندهد خشکی دوباره ایجاد می شود و این بار ممکن است حتی مشکلات بیمار بیشتر شود.
درمان
جهت درمان سفتی زانو به طور خاص به موارد زیر می پردازیم :
1. محافظت مفصل در برابر آسیب بیشتر ، بطور مثال با استفاده از بریس
2. کناره گیری از از فعالیتهای شدید، اما حرکت آرام و مداوم پا برای ممانعت از خشکی بیشتر
3. درمان منظم با یخ میتواند به کاهش تورم و درنتیجه خشکی زانو کمک کند.
4. فشردهسازی ، بهویژه با استفاده از باندهای مخصوص به حفاظت از زانو و کاهش تورم کمک میکند.
5. بالا نگهداشتن پا به تخلیه مایع اضافی در مفصل زانو کمک میکند.
منبع: ايران ارتوپد