عارضه «بورسیت» هنگامی رخ می‌دهد که کیسه پر از مایعی در محل مفاصل بین استخوان‌ها قراردارد و «بورسا» نامیده میشود دچار التهاب شود.
بورسها در مفصل ران در لگن نسبتا بزرگ است و میتواند به آسانی تحریک شود و باعث درد این مفصل شود. این درد ممکن است به صورت حاد یا مزمن احساس شود و ممکن است پس از خوابیدن یا نشستن برای مدت طولانی شدت پیدا کند.
برخی از علل شایع بورسیت مفصل ران در لگن اینها هستند:
- فشار مکرر بر روی این ناحیه در دویدن، دوچرخه سواری، بالارفتن از پله یا ایستادن به مدت طولانی
- آسیب به لگن، از جمله افتادن بر روی آن، ضربه خوردن یا کبود شدن آن، یا دراز کشیدن به مدت طولانی بر روی آن.
- انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) یا سایر بیماریهای آن.
- کوتاه‌تر بودن یک پا از پای دیگر
- آرتریت روماتوئید
- جراحی مفصل لگن
- خارهای استخوانی یا رسوبات کلسیم در مفصل لگن.
بورسیت تروکانتر در چه افرادی بیشتر دیده میشود
این بیماری گرچه میتواند هر کسی را مبتلا کند ولی
- بورسیت تروکانتر در زنان و در سنین متوسط و بالا بیشتر دیده میشود.
- در کسانی که یک فعالیت بدنی را بطور مکرر ولی نامناسب انجام میدهند بیشتر دیده میشود مانند دویدن، بالا رفتن از پله، دوچرخه سواری و ایستادن بمدت طولانی.
- ضربه به سطح خارجی لگن و یا زمین خوردن روی یک سمت لگن میتواند بورس را تحریک کرده و موجب التهاب آن شود.
- بعضی بیماریهای ستون مهره مانند اسکولیوز و یا آرتریت مهره ای پایینی کمری ممکن است زمینه را برای بروز این بیماری بیشتر کند.
- در فردی که یکی از اندام های پایینی از اندام طرف مقابل کوتاه تر است ممکن است بورسیت تروکانتر ایجاد شود.
- امکان بروز این بیماری در روماتیسم بیشتر است.
- هر گونه عمل جراحی قبلی در ناحیه لگن میتواند احتمال ایجاد این بیماری را بیشتر کند.
- گاهی اوقات استخوان اضافه در ناحیه تروکانتر بزرگ ایجاد میشود که میتواند با تحریک مداوم بورس ایجاد بورسیت کند.
درمان بورسیت تروکانتر
درمان اکثر بیماران بدون نیاز به عمل جراحی است. اقداماتی که برای درمان انجام میشوند عبارتند از :
- کم کردن فعالیت های بدنی که درد لگن را بیشتر میکنند.
- استفاده از عصا برای چند هفته
- انجام نرمش های کششی و تقویتی. انجام این نرمش ها که زیر نظر پزشک معالج و فیزیوتراپ انجام میشود مهمترین قسمت درمان بورسیت تروکانتر است. نرمش های کششی موجب میشوند تاندون عضلات گلوتئال و همچنین تاندون فاسیا لاتا نرم و قابل انعطاف شده و در نتیجه سایش کمتری بر روی تروکانتر بزرگ و بورس داشته باشد. انجام نرمش های تقویتی برای قویتر کردن عضلات لگن هم میتواند این سایش را کمتر کند.
- استفاده از داروهای ضد درد و یا داروهای التهاب غیر استروئیدی در کاهش درد موثر هستند
- ممکن است استفاده از گرما درمانی، سرما درمانی، اولتراسوند بتواند به تقلیل درد کمک کند.
گاهی پزشک معالج در موارد شدیدتر از تزریق کورتیکوستروئید در محل بورس برای کاهش التهاب استفاده میکند.
بندرت برای درمان این بیماری نیاز به عمل جراحی پیدا میشود. در صورتی که درد بیمار با انجام اقدامات گفته شده خوب نشود ممکن است جراح ارتوپد اقدام به خارج کردن کل بورس تروکانتر به توسط عمل جراحی کند. در این جراحی همچنین سعی میشود تا با انجام برش هایی بر روی تاندون های سفت شده آنها را شل تر کرده تا بر روی تروکانتر بزرگ سایش کمتری داشته باشند.
پیشگیری از بورسیت تروکانتر
برای پیشگیری از بروز بورسیت تروکانتر باید به موارد زیر توجه کرد
- از اعمال فشارهای ممتد و مکرر به ناحیه لگن اجتناب کنید
- وزن خود را کاهش دهید
- با انجام نرمش های کششی سعی کنید عضلات و تاندون های ناحیه لگن را قابل انعطاف نگه دارید
- اگر یکی از پاهایتان از دیگری کوتاه تر است از کفی مناسب در کفش استفاده کنید.
منابع: ایران ارتوپد، وبلاگ دکتر پیریایی
