سندروم پلیکا Plica syndrome بیماری است که در آن یک پرده به نام سندروم پلیکا در درون زانو که درحالت معمولی مشکلی ایجاد نمیکند منشا بروز درد در زانو میشود. مفصل زانو از کنار هم قرار گرفتن استخوان ران در بالا و استخوان درشت نی در پایین درست شده است.
دور تا دور استخوان های تشکیل دهنده مفصل به توسط یک پرده کلفت بافتی به نام کپسول مفصلی پوشیده شده است. کپسول مفصلی تا حد زیادی در پایداری مفصل زانو موثر است. سطح داخلی کپسول مفصل زانو یک پرده بافتی نازک به نام بافت سینوویال وجود دارد. این بافت از سلول هایی تشکیل شده که مسئول ترشح مایع مفصلی هستند.
لایه سینوویال در واقع مانند یک پارچه آستری میماند که خیاط لایه ای از آن را در درون یک کت قرار میدهد. گاهی اوقات قسمتی از این پرده یا لایه سینوویال به درون فضای مفصلی چین میخورد و یک پلیسه را درست میکند. این چین یا پلیسه مانند پرده نازکی به درون فضای مفصلی برجسته میشود. به این پلیسه، سندروم پلیکا هم میگویند. پلیکا معمولا در قسمت داخلی زانو است یعنی قسمتی از زانو که نزدیک به زانوی مقابل است.
سندروم پلیکا و درد زانو
سندروم پلیکا در حالت معمولی مشکلی برای زانو ایجاد نمیکند ولی گاهی بر اثر فعالیت های بدنی خاص و حرکات مداوم در زانو این پرده تحریک میشود. حرکاتی که در آن ها زانو مکرراً خم و راست میشود مانند دویدن و دوچرخه سواری و یا زیاد از پله بالا و پایین رفتن میتواند موجب ساییده شدن مداوم پرده پلیکا به سطح داخلی زانو شده و آن را تحریک و ملتهب کند.
گاهی اوقات بر اثر یک ضربه ناگهانی به زانو (مثلا افتادن از بلندی یا برخورد زانو به داشبورد اتومبیل در حین تصادف) پلیکا تحت کشش ناگهانی قرار گرفته و ملتهب و متورم میشود. بعد از مدتی این التهاب فروکش میکند ولی بافت سینوویال سندروم پلیکا کلفت میشود. این سندروم پلیکا کلفت شده بیشتر مستعد آسیب بوده و موجب میشود بعد ها بیمار حتی با ضربات و یا فعالیت های خفیف تر دچار التهاب پلیکا و در نتیجه درد زانو شود.
علائم سندروم پلیکا
مهمترین علامت سندروم پلیکا درد زانو است. همچنین موقع خم کردن زانو ممکن است یک تقه یا کلیک در درون زانو احساس شود. این تقه یا کلیک ناشی از مالیده شدن سندروم پلیکا بر روی سطح کندیل استخوان ران در درون مفصل زانو است. بندرت ممکن است التهاب سندروم پلیکا موجب تورم زانو هم بشود.
تشخیص سندروم پلیکا با توجه پزشک به سخنان بیمار و معاینه داده میشود. پزشک معالج ممکن است برای کمک به تشخیص و بررسی بیشتر از روش های تصویر برداری مانند رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن و ام آر آی استفاده کند. تشخیص قطعی سندروم پلیکا معمولا با استفاده از آرتروسکوپ و دیدن مستقیم داخل مفصل زانو است.
درمان سندروم پلیکا
مهمترین اقدامات درمانی برای سندروم پلیکا عبارتند ار
- اجتناب از انجام فعالیت هایی که درد را بیشتر میکنند.
- استفاده ار داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی و درمان سندروم پلیکا
- سرد کردن موضع درد و درمان سندروم پلیکا
در صورتیکه اقدامات فوق نتوانند درد سندروم پلیکا را کاهش دهند پزشک ارتوپد با استفاده از آرتروسکوپ عامل مولد درد یعنی سندروم پلیکا را از زانو خارج میکند.
-
اطلاعات بیشتر….
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با هر کدام از مقاله های زیر بر روی آن ها کلیک کرده ومقاله موردنظر را مطالعه کنید.
درمان و پیشگیری از درد جلوی زانو در نوجوانان
علل و پیشگیری از زانو درد
علت و علائم ساییدگی زانو
منبع:ایران ارتوپد