گردن به قسمتی از بدن مهرهداران گفته میشود که بین سر و تنه قرار میگیرد و شامل نسج نرم در بیرون و ستون فقرات گردنی و بخشی از نخاع در قسمت وسط آن است. وزن سر را ستونمهره و بخشی از آن را نیز عضلات اطراف تحمل میکنند.
ستونفقرات گردنی، بر خلاف دیگر مهرههای بدن که حرکت کمی در کنار یکدیگر دارند، کاملا متحرک است، بنابراین بیشترین میزان چرخش و حرکات به جلو و عقب را در گردن مشاهده میکنیم. گردن از 7 مهره و 8 ریشه عصبی تشکیل شده است. این 8 ریشه کنترل تنفس، حرکات سر روی بدن و حرکات دست را بر عهده دارند و بین هر دو مهره، دیسک قرار گرفته است.
ساختمان دیسک گردن از یک حلقه بیرونی و یک هسته مرکزی تشکیل شده است.
در اثر ساییدگی دیسک، بهتدریج حلقه احاطهکننده پاره میشود و هسته مرکزی از محل پارگی بیرون میزند. به این برجستگی، فتق دیسک بین مهرهای میگویند که باعث فشار روی ریشههای عصبی می شود و درد آغاز میشود.
از علائم دیسک گردن می توان به درد اشاره کرد. درد ناشی از دیسک گردن، به دو شکل بروز میکند:
1- درد مکانیکی
این نوع درد، موضعی است و در خود ستونفقرات احساس میشود، یا اینکه خیلی نزدیک مهرههاست.
بیمار هنگام صبح و برخاستن از خواب، دردی احساس نمیکند و بهتدریج و با افزایش فعالیت روزانه، بر شدت آن افزوده میشود، به طوری که شبهنگام به اوج خود میرسد.
2- درد انتشاری
دردهای ریشهای یا انتشاری معمولا در ناحیه دست احساس میشوند، یعنی میتوانند در شانه، بازو، ساعد و کف دست باشند.
این نوع درد در بالای دست به صورت احساس برقگرفتگی و کوفتگی است و هرچه بیشتر به نوکانگشتان نزدیکتر میشویم، از میزان آن کاسته و علایم بیحسی آشکار میشود، یعنی وقتی بین انگشت سبابه و شست بیمار کاغذی قرار میدهیم، بهراحتی میتوانیم کاغذ را از بین انگشتانش خارج کنیم.
پزشک از روی انگشت بی حس شده میتواند پی ببرد که آسیب به کدام ریشه عصبی وارد شده است، مثلا بیحسی انگشت وسط به معنای صدمه روی ریشه هفتم و بیحسی انگشت کوچک، نشانه صدمه به ریشه هشتم گردن است.
علت
حركات غلط روزمره مانند نشستن هاي طولاني مدت و خصوصا نشستن طولانی پشت کامپیوتر و یا ساعات طولانی رانندگی و از طرفی فشارهای ناگهانی زیاد مانند برداشتن اجسام سنگين موجب فشار روي ديسك گردن و مفاصل گردن می شود که ادامه این فشارها هم درطولاني مدت مي تواند موجب هرنياسيون يا بيرون زدگي قسمت مركزي ديسك و علت دیسک گردن و آرتروز گردن باشد.
درمان
هدف تمام روشهای درمانی فتق دیسک گردن کاهش و تسکین درد است.درد مربوط به دیسک گردن را معمولاً میتوان با دارو و ورزش دیسک گردن کنترل کرد. احتمال بروز مجدد درد پس از تسکین یافتن بسیار پایین است، البته رفع ضعف و کرختی و گزگز کردن نیاز به زمان بیشتری دارد.
هدف از تجویز دارو در درمان دیسک گردن به حداقل رساندن درد و ناراحتی در عین پیشگیری از بروز اثرات جانبی و به حداقل رساندن خطر مصرف بیش از اندازه دارو است.
داروهای غیرتجویزی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسین از داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب (NSAIDs) رایج به شمار میآیند. این داروها مسکنهای قوی طولانی مدت درد هستند که وابستگی نیز ایجاد نمیکنند.
مصرف داروهای مخدر برای تسکین درد مزمن پشت بدن و کمر با توجه به سمی بودن بالقوه این داروها برای بدن و ایجاد وابستگی جسمی و روانی کمتر توصیه میشود. دوره درمان این گروه از داروها باید کوتاه مدت باشد و صرفاً در صورت واکنش نشان ندادن بیمار به دیگر داروها تجویز شود.
درد غالباً با مصرف شلکنندههای عضلانی، مسکنهای ضد صرع مانند نورونتین، توپاماکس و لیریکا و استروئیدهای خوراکی تسکین مییابد.
منبع:وبلاگ دکتر مهدیس هاشمی