آرتروز زانو یک بیماری شایع مکانیکی است که با افزایش سن و وزن بیمار ارتباط مستقیم دارد. این بیماری ابتدا با یک درد مکانیکی در اندام ها شروع می شود که معمولا” با تحرک اعضاء این درد احساس می شود .
آرتروز زانو با استراحت بهبود پیدا می کند ، ولی در کل وقتی پیشرفت می کند ،می تواند مشکلات زیادی را برای بیمار ایجاد کند.به طوری که حتی بیمار دیگر قادر نیست ،روی زمین بنشیند .حتی روی صندلی نشستن ،بلند شدن و بالا رفتن از پله ها هم برای وی مشکل خواهد شد. در نهایت می تواند ،بیمار را زمین گیر کند.بهترین راه مقابله با آرتروز زانو ،رعایت دستورهای پزشکی و بهداشتی است.کاهش حدود 5 کیلوگرم وزن باعث 45 درصد بهبود در بیماران مبتلا به آرتروز زانو می شود.
روش های درمان
تغییر در روش زندگی
– مهمترین این تغییرات شامل کاهش وزن است. بسیاری البته نه همه کسانی که آرتروز زانو دارند، چاق هستند و این وزن زیاد موجب میشود فشار بیشتری به زانو وارد شده که نتیجه آن افزایش شدت درد و پیشرفت بیماری است. گاهی اوقات کاهش فقط چند کیلو گرم وزن میتواند درد زانو را تا حد زیادی کاهش داده و کارآیی زانو را افزایش دهد.
– بیمار مبتلا به آرتروز زانو باید تا حد امکان از دو زانو و چهار زانو نشستن اجتناب کرده و تا حد امکان برای نشستن از صندلی و برای خوابیدن از تختخواب استفاده کند. توالت های سنتی فشار زیادی را به مفصل زانو وارد میکنن. پس به بیماران توصیه میشود تا از توالت های به اصطلاح فرنگی استفاده کنند. استفاده از پله برای این بیماران مناسب نیست و راه پیمایی بر روی زمین های سراشیب یا سربالایی مشکل بیمار را بیشتر میکند.
– نوع ورزش هایی که بیمار انجام میدهد هم مهم است. بیمار باید از ورزش هایی که شامل دویدن و جهیدن هستند اجتناب کند. شنا و دوچرخه سواری ورزش های مناسبی برای آرتروز زانو هستند.
نرمش
-ورزش و نرمش جزء بسیار مهمی در درمان آرتروز زانو است. نرمش میتواند دامنه حرکات زانو را افزایش داده و عضلات اطراف زانو را تقویت کند. برای نیل به این مقصود نرمش های طبی بخصوصی طراحی شده اند که بیمار میتواند زیر نظر فیزیوتراپیست آنها را یاد گرفته و انجام دهد.
– این نرمش ها چند هدف عمده را دنبال میکنند. در اولین مرحله سعی میشود تا دامنه حرکات زانو توسط نرمش های کششی افزایش یابد.
– این نرمش ها سعی در افزایش قابلیت کش آمدن لیگامان ها و کپسول مفصلی و عضلات اطراف زانو دارند تا بدین وسیله دامنه حرکات زانو را افزایش دهند. در مرحله بعد با انجام نرمش های بخصوصی سعی در افزایش قدرت عضلات ران میشود.
– با افزایش قدرت این عضلات بخصوص عضله چهارسر ران درد زانو تا حد زیادی تخفیف میابد. نرمش های متعددی در مراحل بعدی میتوانند هماهنگی بین کارکرد اجراء مختلف زانو را افزایش داده و بیمار را آماده انجام بهتر حرکات روزمره زندگی کنند.
درمان دارویی
– داروهای متعددی در کنترل درد بیماری بکار برده میشوند. ممکن است درد یک بیمار مبتلا به آرتروز زانو با داروی خاصی کاهش یابد که این دارو برای بیمار دیگر موثر نباشد. برای هر بیمار ممکن است داروهایی بکار رود که با داروهای بیمار دیگر ممکن است متفاوت باشد. مهمترین دسته دارویی که در کنترل این بیماری کاربرد دارد داروهای ضد التهابی هستند.
– سردسته این داروها اسپرین است. بروفن، ایندومتاسین، دیکلوفناک، ناپروکسن، مفنامیک اسید، پیروکسیکام و سلکوکسیب در این دسته دارویی قرار میگیرند. تاثیر این داروها کمابیش مانند یکدیگر است و میتوان آنها را جایگزین یکدیگر کرد. البته این داروها ممکن است در عوارض جانبی قدری با یکدیگر متفاوت بوده و بعضی از آنها ممکن است در بعضی از بیماران تاثیر بیشتری داشته باشد. این داروها التهاب مفصل را کاهش داده و میتوانند درد را تا حدود زیادی کاهش دهند. نیاز بیماران مبتلا به آرتروز زانو به این داروها متفاوت است.
– گاهی درد آرتروز زانو با مصرف مقدار کمی دارو از بین میرود و گاهی بیمار برای کاهش درد نیاز به مصرف مقدار زیادی از این داروها دارد. گرچه تعدادی از این داروها بدون نسخه پزشک برای بیمار قابل دسترس هستند ولی این داروها مانند هر دارویی ممکن است برای بیمار عوارضی داشته باشند. اگر این داروها بطور مستمر استفاده شوند بعد از مدتی تاثیر آنها کم میشود. همچنین این داروها ممکن است با بعضی دیگر از داروها بطور مثال با داروهایی که برای رقیق کردن خون از آنها استفاده میشود تداخل داشته باشند.
– گلوکوزآمین و کندروآیتین سولفات از دسته مکمل های خوراکی هستند و ممکن است در کاهش درد آرتروز زانو موثر باشند. مواد موثر این داروها که همنام خود دارو هستند در واقع مولکول های بزرگی بوده که بطور طبیعی در غضروف مفصلی وجود دارند. این داروها ممکن است از منابع حیوانی تهیه شده و یا بصورت صناعی ساخته شوند. تاثیر این داروها بیشتر در مراحل ابتدایی آرتروز زانو است. گرچه این ها مواد طبیعی هستند و در دسته مکمل های غذایی قرار میگیرند ولی استفاده از آنها ممکن است با بروز عوارضی مثل سردرد، تهوع، استفراغ و ضایعات پوستی همراه باشد.
-
جراحی
اگر درد آرتروز زانو به درمان های غیر جراحی ذکر شده پاسخ ندهد پزشک معالج ممکن است تصمیم به استفاده از درمان های جراحی آرتروز زانو بگیرد. این درمان ها عبارتند از :
استفاده از آرتروسکوپی که در آن لوله های باریکی به داخل مفصل زانو فرستاده میشود و از طریق آنها داخل زانو دیده شده و در صورت لزوم پزشک جراح از طریق آن میتواند اقدامات درمانی را در زانو انجام دهد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با هر کدام از مقاله های زیر بر روی آن ها کلیک کرده ومقاله موردنظر را مطالعه کنید.
بهترین راه درمان آرتروز
آرتروز زانو و تشخیص آن
منبع:سلامتی سیب.کلینیک آنلاین