روماتیسم می تواند لگن یا مفصل ران را هم درگیر کند. چند بیماری روماتیسمی مهم می توانند در مفصل ران در ناحیه لگن ایجاد التهاب کنند این دو بیماری عبارت اند از: آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی و اسپوندیلیت انکیلوزان . در این بیماری ها غضروف مفصل ران به تدریج نازک شده و بعد از مدتی از بین می رود. این آسیب غضروف موجب بروز علائم بیماری به صورت درد و محدودیت حرکتی می شود.
علائم
درد در ناحیه کشاله ران، سطح خارجی ران و باسن مهمترین علامت التهاب مفصل ران در بیماری روماتیسم مفصل ران است. درد معمولاً در ابتدای بیماری صبح ها بیشتر است و با فعالیت روزانه کمتر می شود. با شدیدتر شدن بیماری شدت درد در حین انجام فعالیت های روزمره هم بیشتر می شود. در مراحل پیشرفته بیماری روماتیسم مفصل ران، بیمار حتی در حال استراحت هم در مفصل ران خود احساس درد می کند.
با پیشرفت بیماری روماتیسم مفصل ران، به علت تخریب غضروف، مفصل ران دچار محدودیت حرکتی می شود و این محدودیت به مرور زمان بیشتر می شود. در موارد شدید، به علت تخریب سر استخوان ران اندام تحتانی طرف مبتلا کوتاه می شود. بیمار ممکن است به علت درد یا محدودیت حرکت یا کوتاه شدن اندام تحتانی در حین راه رفتن دچار لنگی شود.
در موارد مزمن، عضلات ناحیه لگن و ران ضعیف و لاغر می شوند. این ضعف و لاغری به این علت ایجاد می شود که بیمار به علت درد مفصل ران سعی می کند اندام تحتانی خود را کمتر حرکت دهد و این کاهش حرکت و فعالیت به تدریج موجب می شود عضلات لاغر و ضعیف شوند.
تشخیص
بعد از اینکه پزشک معالج در مورد مشکلات بیمار اطلاعات لازم را از وی کسب کرد مفصل ران را معاینه می کند. در معاینه محدودیت حرکتی مفصل ران و افزایش درد در حین حرکت دادن مفصل ران وجود دارد. لاغری عضلات ران و لگن و کوتاهی احتمالی اندام تحتانی در شخص مبتلا به روماتیسم مفصل ران هم از علائمی هستند که در حین معاینه مشاهده می شوند.
رادیوگرافی ساده و آزمایشات خون نیز به تشخیص بیماری روماتیسم مفصل ران کمک می کنند. در رادیوگرافی ساده لگن معمولا کاهش فاصله مفصلی در مفصل ران دیده می شود که علت آن نازک شدن غضروف مفصلی است. در مراحل پیشرفته تر بیماری ممکن است سر استخوان ران تغییر شکل بدهد.
چندین نوع روماتیسم می تواند مفصل ران در ناحیه لگن را درگیر کرده و موجب بروز مشکلاتی برای بیمار شود. پزشک متخصص روماتولوژی نوع بیماری روماتیسمی را که موجب بروز مشکلات بیمار می شود تشخیص می دهد و از این طریق نوع درمان ان را تعیین کند.
درمان بدون جراحی
مهمترین درمان های بدون جراحی روماتیسم مفصل ران عبارت اند از :
-استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند بروفن
-استفاده از کورتیکوستروئید ها بصورت خوراکی یا تزریقی
-استفاده از متوترکسات و سولفاسالازین در بعضی انواع آنها
-انجام فیزیوتراپی برای افزایش دامنه حرکات مفصل ران و تقویت عضلات اطراف مفصل ران. ورزش شنا برای این بیماران مفید است.
-استفاده از وسایل کمکی مانند عصا و واکر
-گرم نگه داشتن لگن و مفصل ران
درمان جراحی
اگر درمان های بدون جراحی نتواند درد های ناشی از روماتیسم مفصل ران را از بین ببرند پزشک معالج ممکن است تصمیم به عمل جراحی بگیرد. نوع عمل جراحی بسته به عوامل مختلفی مثل شرایط جسمی بیمار، سن بیمار، نوع بیماری و شدت پیشرفت بیماری متفاوت است. این درمان های جراحی عبارت اند از :
سینووکتومی
در مواردی که بیماری روماتیسم مفصل ران محدود به پرده سینوویال مفصل است و غضروف هنوز آسیب ندیده است ممکن است پزشک معالج تصمیم به برداشتن قسمتی یا همه این پرده کند. پرده سینوویال Synovial membrane پرده نازکی است که سطح داخلی کپسول مفصل را پوشانیده و مایع مفصلی را ترشح می کند. در بیماری های روماتیسمی ممکن است سلول های این پرده رشد کرده و مواد مضری را از خود ترشح کنند). این روش درمانی بیشتر در روماتیسم مفصلی کاربرد دارد.
تعویض مفصل ران در ناحیه لگن
در حالات شدید و پیشرفته آرتریت روماتوئید و اسپوندیلیت انکیلوزان که غضروف مفصل ران کاملا از بین رفته است و درد بیمار با استفاده از دارو و دیگر روش های غیر جراحی تخفیف نمی یابد تعویض مفصل ران می تواند درد بیمار را از بین ببرد.
