زانوی دوندگان
عارضه ی زانوی دوندگان (ایلیوتیبیال باند) یک تاندون پهن و بلند است که در قسمت خارجی ران از لگن تا زیر زانو کشیده شده است و یکی از بیماری هایی است که در ناحیه ی کشکک زانو ایجاد می شود.زانوی دوندگان(درد جلو زانو و کشکک) موجب بروز درد کشکک زانو و درد در سطح خارجی زانو درست بالای مفصل می شود گاهی حساسیت به لمس و سفتی و ضخیم شدن بافت دیده می شود که در صورتی که تاندون بیش از حد سفت شود کشکک زانو را به یک طرف می کشد زانوی دوندگان همان گونه که از نامش پیداست در دوندگان همچنین در ورزشکاران دوچرخه سوار و کسانی که مسافت های زیادی راه می روند بیشتردیده می شود.
در هنگام بازشدن زانو (Ext) ایلیوتیبیال باند به سمت قدام جابجا می شود و در هنگام خم شدن زانو (Flex) به سمت عقب جابه جا می شود بنابراین در دوندگان مسافتی که به صورت مکرر زانو را خم و باز می کنند این طناب مکرراً عقب و جلو حرکت می کند و اصطکاک زیاد آن را ملتهب می کند و باعث بروز زانوی دوندگان می شود همچنین در کسانی که ساختار اندام تحتانی مشکل دارد مانند زانوهای پرانتزی، چرخش های غیرطبیعی ساق پا و همچنین صافی کف پا این عارضه شایع است.
علائم و نشانه ها
علائم و نشانه های بیماری زانوی دوندگان بدین شرح می باشد:
۱- پس از دویدن مسافتی مشخص، معمولاً درد آغاز شده و سپس افزایش می یابد تا هنگامی که دویدن برای فرد غیرممکن گردد.
۲- دویدن در سرازیری موجب تشدید درد زانوی دوندگان می شود. با استراحت درد کمترو دوباره با شروع حرکت درد آغاز می شود.
۳- با بازشدن مفصل زانو، نوار ایلیوتیبیال روی بخش خارجی لقمه ران سرخورده و باعث التهاب کشکک زانو می شود (التهاب تاندون یا کیسه رکبی)
۴- مشاهده علائم مربوط به چرخش بیش از حد پا (پرونیشن) و یا زانوی پرانتزی
۵- آزمون اُبر مثبت می شود.
این آزمون کوتاهی و یا سفت بودن نوار ایلیوتیبیال را نشان می دهد. در این تست بیمارمشکوک به عارضه ی زانوی پرندگان به پهلو دراز می کشد و پای سالم را در زیر قرار می دهد و پای مورد ارزیابی در بالا قرار می گیرد. فرد باید ران و زانوی سالم را در حالت خم روی زمین قرار دهد. و زانوی آسیب دیده را تا ۹۰ درجه خم می کند سپس مفصل را در وضعیت آبداکشن قرار داده و هایپراکستنشن انجام می دهد. سفتی و کوتاهی نوار ایلیوتیبیال از افتادن اندام به زیر خط افقی جلوگیری می کند.
۶- حساسیت در قسمت پایینی ایلیوتیبیال باند، یعنی بین برجستگی Gerdy و اپی کندیل خارجی استخوان ران .
درمان
لازم نیست فرد مبتلا به زانوی دوندگان دویدن را به طور کامل متوقف کند اما باید دفعات آن را کاهش دهد. درمان شامل استراحت فعال، ورزش درمان زانوی دوندگان ، اجتناب از دویدن در سرازیری و پس از مرحله حاد استفاده از داروهای ضد التهاب و تزریق استروئید در محل، بهره گیری از کفش طبی مخصوص و در نهایت جراحی است. همچنین یخ گذاری قبل و بعد از ورزش و کشش های ITB (ایلیوتیبیال باند) انجام شود و در صورت وجود اختلالات ساختاری اندام تحتانی اصلاح دفورمیتی اندام لازم می باشد.
