به طورکلي دو دسته ناپايداري درشانه وجود دارد.
گونه اول:
ناشي از ضربه، معمولاً يک طرفه و اغلب با کندگي ليگامانهاي جلو و پائين مفصل همراه بوده و معمولاً درمان جراحي نياز دارند.
گونه دوم:
غير ضربه يي و شلي چند جهتي مفصل و معمولاً دوطرفه و ممکن است با بازتواني عضلات اطراف مفصل شانه درمان شود. گاهي نياز به جراحي دارد.
طبقهبندي جديد پاتولوژي را براساس وضع حرکتي شانه در فضا بيان ميکند.
۱- ناپايداري در محدودهي دامنهي حرکتي متوسطMid Rnage يعني حدود ۴۵ درجه ابداکسيون و چرخش خارجي به وجود ميآيد.
۲- ناپايداري در محدودهي دامنهي حرکتي نهاييEnd Range به اين معني که شانه در ابداکسيون و چرخش خارجي حداکثر واکستانسيون باشد.
در محدودهي دامنهي حرکتي متوسطM.R ليگامانهاي کپسولي جلو و پائين شانه شل ميباشند، بنابراين در پايداري شانه نقشي ندارند.
در اين حالت مکانيسم Concavity compression سبب پايداري مفصل ميشود.
نقص استخواني در گلنوئيد، سر استخوان بازو و عدم توازن قدرت ماهيچههاي اطراف شانه و زياد بودن حجم کپسول مفصلي که موجب اختلال در فشار مفصل ميشوند، منجر به ناپايداري ميشود.
در محدودهي حرکتي نهايي وقتي شانه در ابداکسيون و چرخش خارجي حداکثري واکستانسيون قرار دارد، ليگامانهاي کپسولي جلو پائين مفصل کاملاً سفت ميشوند و نقش پايدار کنندهي مفصل را ايفا ميکنند.
اگر آسيبي در اين ليگامانها باشد شانه ناپايدار ميگردد. اين آسيبها ممکن است در ليگامانها يا ليگامان همراه با استخوان باشد (ضايعه بانکارت)
علت ناپایداری مفصل شانه
شانه به سه علت ناپایدار میشود.
در رفتگی شانه : وقتی نیروی زیادی به مفصل شانه وارد میشود ممکن است موجب دررفتگی شانه شود. در این حالت لیگامان های جلوی مفصل شانه آسیب میبینند. به این لیگامان آسیب دیده ضایعه بنکارت Bankart lesion میگویند. اگر این ضایعه به درستی درمان نشود مفصل شل شده و بعداً با هر ضربه کمی به راحتی در میرود.
ضربات مکرر : گاهی اوقات علت شل شدن لیگامان های اطراف شانه دررفتگی شانه نبوده است. این شلی ممکن است بدنبال ضربات خفیف ولی مکرری که به شانه وارد میشود بوجود آید. فعالیت هایی مثل شنا، تنیس و والیبال میتواند این ضربات خفیف و مکرر را به شانه وارد کنند.
ناپایداری در همه جهات : در این بیماران سابقه ضربه چه بصورت شدید و چه بصورت خفیف و مکرر وجود ندارد. شلی بافت های اطراف شانه در این بیماران مادرزادی است و معمولاً در مفاصل دیگر هم وجود دارد.
منبع: ايران ارتوپد، پزشكي امروز