علت و علائم سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال)

سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) Iliotibial band syndrome بیماری است که بیشتر در ورزشکاران دوچرخه سوار، دونده و کسانی که مسافت های زیادی را راه میروند ایجاد میشود. سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) موجب درد در قسمت خارجی زانو درست بالای مفصل میگردد.

ایلیوتیبیال باند Iliotibial band  ITB یک تاندون بلند و پهن در سطح خارجی ران است. این تاندون در بالای ران به عضله تنسور فاسیا لاتا Tensor fascia lata متصل شده و در پایین در زیر زانو به سطح خارجی استخوان تیبیا یا درشت نی متصل میشود. سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) در حین پایین آمدن از روی سطح خارجی کندیل خارجی استخوان ران عبور میکند. در حین خم و راست شدن زانو، ایلیوتیبیال باند بر روی این برجستگی ساییده شده و به جلو و عقب میرود.

بین سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) و کندیل خارجی استخوان ران یک بورس وجود دارد. بورس یک کیسه بافتی نازک است که در داخل آن حجم مختصری از مایعی بنام مایع سینوویال وجود دارد. کندرومالاسی یا نرمی غضروف کشکک شایعترین علت درد جلوی زانو است و بیشتر در جوانان دیده میشود. علت بیماری به درستی مشخص نیست ولی میتواند موجب کاهش مقدار کندروئیتین سولفات بافت همبند غضروف کشکک شود. غضروف کشکک رنگ روشن و شفاف خود را از دست داده و به حالت زرد کدر درمیاید. سطح غضروف کشکک ناهموار و ریش ریش میشود.

علت سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال)

وقتی زانو بطور مداوم و مکرر خم و راست میشود مانند دویدن، دوچرخه سواری و یا راه رفتن زیاد و طولانی، سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال)  بر روی برجستگی کندیل خارجی استخوان ران بطور مکرر به جلو عقب حرکت میکند. این حرکات ممکن است بیش از حد تحمل بورس بین این دو باشد و نتیجه آن التهاب بورس است.

این التهاب موجب بروز درد میشود. بعضی محققین عقیده دارند پرانتزی بودن زانو میتواند احتمال سایش بین سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) و کندیل خارجی استخوان ران را بیشتر کند. علت زانوی دوندگان ممکن است به دلیل تغییر شکل های کف پا مانند انحراف کف پا به داخل باشد.

ضعیف بودن یا خسته شدن عضله گلوتئوس مدیوس در ناحیه باسن هم میتواند موجب بروز سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) شود. این عضله موجب چرخش ران به خارج میشود. وقتی عضله کارش را خوب انجام ندهد ران به داخل میچرخد و این چرخش موجب سفت شدن سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) بر روی برجستگی کندیل خارجی استخوان ران میشود. این سفتی سایش را بیشتر کرده و موجب بروز علائم میگردد.

درمان سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال)

در صورتیکه بعد از چند ماه استفاده از روش های ذکر شده پاسخ درمانی مناسبی گرفته نشود پزشک ارتوپد (دکتر وریانی) ممکن است تصمیم به استفاده از جراحی بگیرد. در عمل جراحی که برای سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) انجام میشود بورس بین سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) و کندیل خارجی استخوان ران برداشته شده و با انجام شکاف هایی در سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) طول آن بلندتر میگردد.

علائم سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال)

سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) معمولا با احساس درد در سمت خارجی زانو درست بالاتر از مفصل زانو شروع میشود. درد بعد از فعالیت های بدنی مثل راه رفتن، دویدن و دوچرخه سواری شدیدتر شده و ممکن است به بالا در ران و یا به پایین در ساق تیر بکشد.

دویدن طولانی بر روی زمین ناهموار و یا دویدن با کفش نامناسب بخصوص کفشی که در اثر استفاده زیاد دچار سایش در قسمت خارجی کفی شده میتواند شدت درد سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) را افزایش دهد. گاهی اوقات بیمار مبتلا به سندروم زانوی دوندگان (سندروم ایلیوتیبیال) در سمت خارج زانو و با خم و راست شدن آن احساس صدا و تقه میکند.

• اطلاعات بیشتر….

جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با هر کدام از مقاله های زیر بر روی آن ها کلیک کرده ومقاله موردنظر را مطالعه کنید.

                               علائم و درمان کیست پشت زانو

                                                                   علل و پیشگیری از زانو درد

منبع:ایران ارتوپد 1 . 2