تعدادی از مفاصل انسان وزن بدن را تحمل میکنند. مفصل زانو بزرگترین آنها است. در اطراف این مفصل چهار استخوان مهم وجود دارند. در قسمت بالا، انتهای پایینی استخوان ران قرار دارد. در پایین زانو دو استخوان درشت نی و نازک نی قرار گرفته اند. استخوان چهارم، کشکک است که در جلوی مفصل زانو قرار گرفته و عملا فقط با سطح جلویی قسمت پایینی استخوان ران تماس دارد.
در اطراف این استخوان ها بافت های مهم دیگری مثل لیگامان ها، منیسک ها، عروق و اعصاب و پوست قرار گرفته اند.
شکستگی های اطراف زانو شامل شکستگی قسمت دیستال (پایینی) استخوان ران، شکستگی قسمت پرگزیمال ( بالایی) استخوان ساق وشکستگی استخوان کشکک است. همراه با هر کدام از این شکستگی ها، علاوه بر استخوان ممکن است بافت های دیگر زانو مانند لیگامان ها، منیسک ها، عروق و اعصاب یا پوست هم صدمه ببینند که درمان آنها همراه با درمان شکستگی حائز اهمیت بسیار است.
اهمیت شکستگی های بالای ساق
در شکستگی های قسمت بالایی ساق، جااندازی دقیق شکستگی بسیار مهم است. در این شکستگی ها خط شکستگی ممکن است خارج مفصل باشد و یا ممکن است به داخل مفصل راه پیدا کند. در صورتیکه خط شکستگی به داخل مفصل برود و قطعات شکسته شده جابجا شوند، سطح مفصل ناصاف و ناهماهنگ میشود.
این دسته از شکستگی ها اگر درست جااندازی و درمان نشده و اگر سطح مفصلی به حالت اول برنگردد، مفصل بعد از مدتی دچار سائیدگی و آرتروز، ناپایداری و محدودیت حرکت میشود. حتی اگر خط شکستگی به داخل سطح مفصل هم راه پیدا نکرده باشد. بد جوش خوردن آن میتواند محور استخوان ساق را تغییر بدهد. تغییر محور ساق موجب میشود نیروی وزن بصورت نامتعادلی بر روی مفصل زانو وارد شود و این در دراز مدت موجب استئوآرتریت و سائیدگی مفصل میشود.
این شکستگی در افراد جوان معمولا به علت ضربه های شدید مثل تصادف اتومبیل یا سقوط از ارتفاع یا در حین ورزش های پرتحرک ایجاد میشود و در مسن تر ها علت آن ضربه های با شدت کمتر مانند زمین خوردن است.
علائم شکستگی های انتهاب بالایی استخوان درشت نی
درد در محل شکستگی مهم ترین علامت شکستگی های بالای استخوان درشت نی است. به علت خونریزی داخل مفصلی که ناشی از شکستگی است ممکن است مفصل زانو متورم شود و این تورم موجب محدودیت حرکت میشود.
به علت جابجایی استخوان های شکسته شده زانو ممکن است تغییر شکل بدهد.
بدنبال شکستگی ممکن است پا سرد و رنگ پریده شود. این علامت بسیار مهم و خطرناکی است چه ممکن است علت آن کاهش خونرسانی به ساق و پا به علت آسیب عروقی در محل شکستگی باشد.
بدنبال شکستگی ممکن است احساس گزگز در ناحیه پا بوجود آید که توجه به آن مهم است چون ممکن است بر اثر آسیب اعصاب زانو ایجاد شده باشد.
تشخیص شکستگی های بالای ساق
مهم ترین کلید های تشخیص، معاینه و تصویربرداری است. در معاینه، پزشک معالج به درد و تورم و تغییر شکل اطراف زانو و کبودی و زخم های احتمالی در محل توجه میکند و معاینه دقیقی از عروق و اعصاب ناحیه به عمل میاورد.
روش های تصویربرداری مثل رادیوگرافی ساده و سی تی اسکن و حتی ام آر آی MRI میتوانند کمک زیادی به تشخیص بکنند.