قفل شدن زانو :درمان و پیشگیری

قفل شدن زانو بیشتر به حالتی اطلاق میشود که فرد نمیتواند زانوی خم شده خود را باز کند. در این حال بیمار چند دقیقه زانو را تکان داده و بعد از آن ناگهان زانو باز میشود. این وضعیت معمولا به علت پارگی های وسیع مینیسک و یا وجود یک قطعه استخوانی و یا غضروفی آزاد در درون مفصل ایجاد میشود.

وضعیت دیگری برای قفل شدن زانو وجود دارد که در آن وقتی بیمار مدت زیادی نشسته و بعد بلند میشود نمیتواند سریع زانوی خود را صاف کند چون صاف کردن سریع آن دردناک است. در این حال بیمار بتدریج و در عرض چند ثانیه زانو را باز کرده و با کمی لنگش راه میرود. چند قدم که راه میرود بتدریج درد کمتر و زانو صاف تر میشود. بعد از حدود ده بیست قدم، بیشترین درد بیمار رفع شده و زانو تقریبا صاف میشود.

این وضعیت دوم را کمتر به نام قفل شدن زانو میشناسند و علت آن معمولا مشکلات منیسک نیست. شایعترین علل قفل شدن زانو  در افراد جوان و میانسال کندرومالاسی یا نرمی کشکک و در افراد مسن ساییدگی یا آرتروز زانو است.

درمان کندرومالاسی کشکک در اغلب موارد غیر جراحی و با استفاده از تقویت عضلات ران است. بندرت درمان غیر جراحی پاسخ نداده و نیاز به عمل جراحی وجود دارد. درمان آرتروز زانو هم در ابتدا با روش های غیر جراحی است و در صورت عدم پاسخ درمانی مناسب معمولا از عمل جراحی تعویض مفصل استفاده میشود.

پیشگیری

گرم کردن صحیح بدن قبل ازتمرین یا  مسابقات از جمله عوامل بازدارنده قفل شدن زانو محسوب می شود. انجام ورزش در زمین های مناسب و آماده وهچنین گرم کردن صحیح بدن و کشش عضلات حمایت کننده زانو (همسترینگ،چهار سر ران)  پیش از انجام تمرین و  مسابقات از جمله مواردی است که از شیوع آسیب منیسک زانوها  و در نتیجه قفل شدن زانو در ورزشکاران می کاهد.

درمان

گر چه قفل شدن زانو ممکن است با کمی استراحت برطرف شود ، اما فکر نکنید درمان شده است.اگر قطعه ای استخوان یا غضروف آن را به وجود آورده باشد ، آسیب جدی زانو ممکن است به دنبال آن بیاید . بنابراین ، هر گونه محدودیت حرکات زانو باید توسط پزشک درمان شود.گاهی ممکن است قفل شدن زانو با عمل جراحی برطرف شود.

چنانچه مشکل قفل شدن زانو از نوع کاذب باشد، یا در مواردی همچون آسیب های خفیف زانو و یا ضعف زانو، می توان با انجام  ورزش ها تمرینات زیر موجب پیشگیری و توانبخشی زانو شد،نا گفته نماند این حرکات حتی بعد از عمل جراحی منیسک (مشورت با پزشک) و برای سالمندان نیز مفید می باشد.

حرکات اصلاحی

۱- تقویت عضلات چهار سر ران و همسترینگ

از عوامل بازدارنده در آسییب های منتهی به قفل شدن زانو است. انجام حرکات قدرتی تقویت عضلات چهار سر ران و همسترینگ مانند اسکوات که در این نوع حرکت توصیه میشود ورزشکار آسیب دیده با استفاده از وزن بدن خود این حرکت را انجام دهد. برای درمان قفل شدن زانو در حالت ایستاده قرار گرفته و به طور متناوب وزن بدن را به آرامی از یک پا به پای دیگر منتقل کنید.سپس در حالت نشسته پا ها را دراز کرده و عضلات چهار سر ران را منقبض کنید،مدت زمان هر انقباض ۱۰ ثانیه. تکرار ۸-۱۲ بار.

2- کشش چهار سر ران

روبروی یک دیوار یا تکیه گاهی مانند صندلی  بایستید،پای چپ را از زانو خم کنید؛با دست چپ مچ پای چپ را گرفته و رو به بالا و به طرف باسن بکشید، این حرکت را نیز برای پای راست تکرار کنید.مدت زمان کشش ۱۰ ثانیه. همچنین این می توانید مچ پای چپ را با دست را بگیرید.

3- کشش همسترینگ 

روی زمین نشسته و یک پای خود را به داخل خم کنید، طوری که کف پای که خم کرده ایدبا ران پای دیگر شما را لمس کند؛کمر خود را خم کرده و به سمت پای که دراز کرده اید خم شوید به نحوی که انگشتان پا را لمس کنید، چنانچه نتوانستید انگشتان پا را لمس کنید ،تا آستانه درد(ناشی از کشش) این حرکت را ادامه دهید. انجام کشش به مدت ۲۰ ثانیه برای هر پا به درمان قفل شدن زانو  کمک میکند  .برای هر پا ۳ بار تکرار کنید

4- کشش ساق پا 

روبروی یک دیوار بایستید ، دست ها را به اندازه عرض شانه باز کنید و بر روی دیوار قرار دهید .در حالی که کف هر دو پا روی زمین است ،و انگشتان پا رو به جلو، پای راست خود را خم کنید و کمی به دیوار نزدیک کنید ، سپس به سمت دیوار خم شوید ، در این حال شما باید کشش را در ناحیه ساق پا احساس کنید.این کشش را به مدت ۲۰ ثانیه برای درمان قفل شدن زانو انجام دهید، سپس پای دیگر.برای هر پا ۳ بار تکرار کنید.

علت قفل‌ شدن زانو

درمان و پیشگیری از قفل شدن زانو

علل،تشخیص و درمان قفل شدن زانو

منبع:ایران ارتوپد.علم ورزش.elmevarzesh