زانو درد و مشکلات ناشی از آن از آسیب‌های شایع در میان ورزشکاران و سایر مردم، آسیب در ناحیه زانو است. زانو درد معمولاً نتیجه استفاده بیش از حد از آن و یا عدم تحرک کافی (فقر حرکتی) و نیز عدم گرم کردن و یا سرد کردن به موقع و یا حرکات کششی نادرست است. بالا رفتن وزن نیز می‌توان یکی از دلایل بروز زانو درد در افراد باشد.
انواع ساده زانو درد معمولاً با نگهداری‌های ساده و مشخص، قابل حل است.
زانو درد می‌تواند در اثر مسائل زیر پیش بیاید:
۱) آرتریت‌ها، روماتوئیدها یا استئوآرتریت (مفصل هم‌زمان با بروز پوکی استخوان) و نیز بیماری حاد در مغز استخوان.
۲) Backen cyst اصطلاحی است در زمانی به کار می‌رود که مایع میان مفصلی در زانو از فواصل مفصلی بیرون آمده و باعث ایجاد زانو درد می‌شود.
۳) Bursitis بورسیت‌ها یعنی تورم ناشی از تداوم فشار وارده بر زانو مانند خم شدن طولانی مدت زانوها.
Burse یعنی کیسه بالشتک مانندی که در مفاصل اصلی بدن وجود دارد که در صورت وارد آمدن فشار زیاد و دائمی بر این بالشتک، مایع میان بافتی آن بیرون آمده و باعث بروز التهاب و درد می‌شود.
۴) جابه‌جائی استخوان زانو: از جا در آمدن استخوان بدون این که شخص متوجه شود.
۵۰ سندرم استخوان درشت نی که به Syndrome Bend هم شهرت دارد.
در این مورد آن قدر فشار وارد بر لگن شدید است که باعث جابه‌جائی استخوان زانو از جای خود می‌گردد.
۶) in the joint infection: وارد شدن عامل اصلی بیماری در مفصل زانو.
۷) آسیب‌دیدگی‌های موجود در زانو باعث هجوم خون به ناحیه زانو می‌گردد و به غلط تصور می‌شود که زانو درد وجود دارد.
۸) Tendintis: پدیده تاندونیست، دردی است در ناحیه قدامی زانو که زمانی که از پله بالا و پائین می‌رویم بیشتر احساس می‌شود.
۹) Tron cartilage: در این صورت درد در ناحیه داخلی و خارجی مفصل زانو احساس می‌شود.
۱۰) پارگی لیگامنت زانو یا (ACL) که باعث بروز زانو درد و عدم تحرک در مفصل می‌شود.
۱۱) کشیدگی یا کوفتگی: آسیب‌دیدگی کوچک موجود در لیگامنت‌های زانو ممکن است براثر چرخش یا تغییر جهت‌های ناگهانی در زانو رخ دهد.
۱۲) در برخی موارد هم زانو درد به دلایل مهم تری است که در این صورت نیاز به انجام جراحی می‌باشد. مانند وجود تومور در استخوان و یا بیماری پوکی استخوان پیشرفته در شخص.
-
درمان زانو درد در منزل
بسیاری از موارد زانو درد در افراد با رعایت برخی مراقبت‌های شخصی قابل درمان است. (اغلب به علت استفاده زیاده از حد زانو یا انجام فعالیت‌های شدید بروز می‌کند.)
۱) استراحت و دوری از هرگونه فعالیت تا زمانی که زانو درد کاملاً از میان برود، به‌خصوص وقتی که موضوع فشار وزن شخص بر روی زانو مطرح می‌شود.
۲) استفاده از یخ: در ابتدا هریک ساعت به یک ساعت به مدت ۱۵ دقیقه از یخ استفاده می‌شود. بعد از روز اول این تعداد استفاده از یخ را به روزی ۴ بار می‌رسانیم.
۳) محکم بستن زانو به نحوی که با این کار بتوان مقدار تورم را به حداقل رساند.
۴) تا مدتی باید زانو را کاملاً با یک بانداژ محکم و پهن پوشانید. ولی بانداژ باید دارای خاصیت الاستیکی لازمه بوده تا زانو بتواند تحرک داشته باشد.
۵) پزشکان برای کاهش درد از استامینوفن یا برای کاهش درد و تورم با هم، ایبوپروفن را توصیه می‌کنند.
-
در چه صورت باید به پزشک مراجعه کرد؟
وقتی درمان‌های شخصی به تنهائی پاسخ نمی‌دهند شخص باید به پزشک مراجعه کند. این موارد عبارتند از:
۱) در صورتی‌که زانو دیگر قادر نباشد وزن را تحمل کند.
۲) زانو درد ظاهراً قطع شده است ولی باز هم زانو قادر به تحمل وزن نیست.
۳) هنگام حرکت صدائی مانند باز و بسته شدن یک در می‌دهد.
۴) زمانی که زانو تغییر شکل داده باشد.
۵) زمانی‌که اطراف زانو داغ بوده ورم داشته باشد. احساس بی‌حسی و کرختی داشته باشد و تمام یا قسمتی از زانو قرمز و متورم باشد.
۶) ۳ روز بعد از درمان‌های خانگی هنوز احساس زانو درد ادامه داشته باشد.
زمانی‌که به پزشک مراجعه می‌کنید پزشک علاوه بر دارو، حتماً فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی مناسب را توصیه می‌کند تا روند درمان سریع تر طی شود.
-
تشخیص
۱) انجام معاینات اولیه
۲) استفاده از اشعه X
۳) استفاده از MRI برای تشخیص کشیدگی یا پارگی لیگامنت‌ها
۴) مایع غضروفی زانو را جهت آزمایش از زانو بیرون می‌آورند.
جراحی زانو درد
در برخی از موارد نیاز به درمان جراحی یک ضرورت است زیرا برای مثال در بیماری آرتریت، مفصل به علت سائیدگی به مرور زمان از بین رفته (متلاشی یا فاسد شده) پس لازم است این ناحیه توسط جراحی، باز شده بخش یا تمامی مفصل یا مایع میان مفصلی تخلیه شده و موادی جایگزین آن مفصل شود که بتواند کار آن را تا حدودی انجام دهد.
گاهی اوقات هم یک کشیدگی کوچک لیگامنت زانو رخ داده است که در خانه قابل درمان است ولی اگر این کشیدگی شدید و سطح آن وسیع باشد نیاز به درمان جدی‌تر و جراحی دارد.
در هر صورت برای هرگونه پارگی یا کشیدگی در مینسک‌ها و لیگامنت‌های زانو باید از آرتروسکوپی زانو استفاده کرد که بهتر از سایر موارد جوابگو است.
-
توانبخشی
توانبخشی مشکلات زانو درد از قبیل مشکلات مینسک و لیگامنت به کندی صورت می‌گیرد و نیازمند زمان طولانی است. در کل در میان همه مواردی که گفته شد استفاده از روش‌های فیزیوتراپی یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. هم‌چنین استفاده از آب درمانی به صورت‌های مختلف می‌تواند یک عامل مهم در درمان و تسکین مشکلات زانو درد در اشخاص باشد.
