پاچنبری یک تغییر شکل مادرزادی در نا حیه ی پا است که به صورت مادرزادی از بدو تولد وجود دارد. در عارضه ی پا چنبری، قسمت جلو پا به سمت داخل و پائین چرخیده و در عقب پاشنه هم به سمت داخل چرخیده شاست.
در میان 1000تولد یک مورد پا چنبری وجود دارد.این عارضه در نوزادان پسر دوبرابر دختران به وجود می آید. درمیان برخی خانواده ها عارضه ی پا چنبری بیشتر است و زمینه ی ارثی دارد.
درمان
بیشتر نوزادان مبتلا به پاچنبری در دوران شیرخوارگی با گچ گیری در عرض ۶ تا ۸ هفته درمان می شوند. کمتر از ۵ درصد پاچنبری ها از نوع بسیار شدید و غیرقابل انعطاف هستند که ممکن است به این درمان گچ گیری پاسخ ندهند و نیاز به عمل جراحی پیدا کنند.
اما آنچه مسلم است این است که در صورتی که بتوان از عمل جراحی در بیماران پاچنبری خودداری کرد. نتایج بهتر است جراحی با سفتی و ضعف عضلات همراه است که در دوران نوجوانی بیمار را رنج می دهد.
درمان پاچنبری باید در هفته اول یا دوم زندگی شروع شود. زیرا در این دوران بافت های تشکیل دهنده رباط ها و کپسول مفصلی و تاندون ها، انعطاف پذیری قابل ملاحظه ای دارند.
دست کاری و کشش ایجاد شده توسط پزشک بر روی این عناصر به طور هفتگی سبب افزایش طول و کشیدگی این عناصر می شود و گچ گرفتن بعد از این دستکاری سبب می شود که اصلاح به دست آمده برای یک هفته آینده حفظ شود. بنابراین به تدریج استخوان ها جابه جا می شوند و به محل اولیه خود برمی گردند.
به طور معمول ۵ تا ۷ گچ بلند که از نوک انگشتان تا قسمت بالای ران ادامه می یابد. به طور هفتگی گرفته می شود تا بدشکلی اصلاح شود.حتی در موارد بسیار شدید، حداکثر ۸ تا ۹ گچ گیری برای رسیدن به نتیجه مطلوب کافی است. قبل از آخرین گچ گیری که باید سه هفته در پای بیمار باشد، ممکن است بلند کردن تاندون آشیل به صورت سرپائی در مطب لازم باشد. بعد از دو ماه درمان، پا، ظاهری نرمال و اصلاح شده دارد.
نکته بسیار مهم این است که به دنبال اصلاح و درمان پا چنبری، این عارضه تمایل به عود دارد. برای جلوگیری از عود عارضه، بعد از اتمام دوره گچ گیری، برای بیمار یک اسپلینت مخصوص ساخته می شود که به مدت ۲ تا ۳ ماه باید به طور شبانه روزی از آن استفاده کند و بعد از آن حداقل به مدت ۲ تا ۳ سال شب ها از آن بهره ببرد. ممکن است کودک ابتدا هنگام استفاده از اسپلینت احساس ناراحتی کند، ولی به تدریج به آن عادت می کند. در طول روز کودک می تواند از کفش های معمولی استفاده کند. به طور معمول، انجام رادیوگرافی در بیماران مبتلا به پاچنبری ضروری نیست و فقط در موارد پیچیده، ممکن است نیاز به استفاده باشد.
روش های درمان
-
درمان با گچ گیری پا
گچ معمولاً از ناحیه نوک انگشتان پا تا بالای زانو امتداد دارد.مهمترین نکته در اندام گچ گیری شده این است که در صورت وجود هرگونه نگرانی نسبت به گچ، بلافاصله باید با پزشک ممعالج تماس گرفت.پزشک برای شما توضیح می دهد که چگونه گچ را صبح روز مراجعه بعدی در حمام باز نمائید. اضافه کردن نصف فنجان سر که به آب ولرم به حل شدن سریع تر گچ کمک می کند.
اگرچه گچ گیری برای کودک درد ایجاد نمی کند، ولی در بعضی مواقع کودک را بیقرار می کند. دادن مقداری شیر قبل از گچ گیری و در آغوش گرفتن بعد از آن به تحمل گچ توسط کودک کمک می کند.به هیچ وجه در مواردی که کودک را تعویض می کنید، اجازه ندهید گچ مرطوب شود.حتماً نواحی بالای گچ را کاملاً خشک کنید. در صورت عدم انجام این کار، زخم های ناشی از گچ در آن مناطق رخ خواهد داد.مواظب باشید قسمت های بالای گچ به مدفوع یا ادرار آلوده نشود، زیرا می تواند سبب زخم شدن پوست ناحیه و عفونت شود.مهمترین کار این است که از استحمام کودک خودداری کرد. بهترین زمان برای استحمام صبح روزی است که قرار است گچ تعویض شود. در این زمان کودک را می توان استحمام نمود. گچ را باز کرده و سپس برای گچ گیری به پزشک مراجعه کرد. در صورتی که بخواهید در حد فاصل دو گچ گیری را تمیز نمائید، بهترین راه این است که فقط تنه و دست های او را با یک اسفنج مرطوب تمیز کرده و سپس با حوله خشک کنید.
مراقبت های بعد از گچ گیری
همان طور که ذکر شد کودک ممکن است مختصری بی قرار باشد. علت این است که شاید سنگینی گچ خیلی باشد که این مسئله تا خشک شدن کامل گچ ادامه دارد. بهتر است زیرپای کودک در زیر زانو حوله کوچکی را تا کرده و قرار دهیم تا پاشنه گچ روی زمین قرار نگیرد. حوله شما باید حتماً نخی باشد از گذاشتن اجسام پلاستگی زیر گچ خودداری نمائید، زیرا از تبادل حرارتی جلوگیری کرده می تواند سبب سوختگی شود.
کنترل گردش خون اندام در گچ مهم است. برای این کار نوک انگشتان کودک را فشار می دهیم تا سفید شود و وقتی برمی داریم باید بلافاصله صورتی شود. در صورت هرگونه اختلال در گردش خون امکان سفت بودن گچ مطرح است و باید به پزشک اطلاع داده شود.
-
درمان جراحی
در مواردی که بیمار با گچ گیری با آتل گذاری پاسخ نداده وپا چنبری بهبود نیابد. انجام عمل جراحی برای اصلاح بدشکلی پا اجتناب ناپذیر است. بهترین زمان برای انجام عمل جراحی حدود ۶ ماهگی است. البته در کودکان مختلف و همچنین جراحان مختلف ممکن است سنین دیگری را برای جراحی ترجیح دهند.